00:00 Aarde
03:45 Metaal
06:00 Water
09:50 Hout
12:38 Vuur
15:30 Afronding

Beschrijving van de oefeningen

AARDE

Je staat met je voeten schouderbreed. Je armen hangen ontspannen langs je lichaam. Dan beweeg je je handen naar voren omhoog, ze komen steeds dichter bij elkaar. Ergens in je gezichtsveld komen duimen van de handen bijeen evenals de wijsvingers, er ontstaat een driehoekje. Breng die driehoek verder omhoog en kantel hem, tot hij recht boven je hoofd hangt, boven je Baihui-punt. De driekhoek vormt als het ware een opening naar de Yang-energie van de hemel. Draai rustig naar links. Vervolgens naar rechts. Draai dan terug naar het midden. Laat je handen rustig zakken. Zodra de armen weer ontspannen naast je lichaam hangen activeer je je handen weer en begint de beweging opnieuw.
 Wanneer je bij deze oefening recht vooruit blijft kijken (kin lichtelijk ingetrokken) dan open je je kruinchakra oftewel je Baihui-punt. Wanneer je omhoog kijkt door de driehoek open je je derde oog. Doe de oefening drie, vijf, zeven of negen keer. Na afloop leg je je handen weer over elkaar heen op je buik, maak een momentopname, kijk of er iets veranderd is door de oefening.

METAAL

Je staat nog steeds met je voeten schouderbreed. Je handen komen rustig naar voren  omhoog tot ongeveer borsthoogte. Strek je vingers naar voren en draai je handpalmen naar de hemel. Dan gaan je handen uit elkaar, zijwaarts. Wanneer beide handen zover mogelijk uit elkaar zijn draaien de handpalmen naar de aarde en de handen gaan weer naar voren, naar elkaar toe. Dan zakken ze weer tot ze naast je lichaam hangen. Na afloop leg je je handen weer over elkaar heen op je buik, maak een momentopname, kijk of er iets veranderd is door de oefening.

WATER

Leg je linkerarm op je onderrug; die doet even niet mee. Je begint met je rechterarm. De rechterhand beweegt voor je lichaam langs omhoog naar links, tot zeg maar schouderhoogte. Draai je bovenlichaam mee. Dan draait je bovenlichaam naar rechts, je handpalm draait naar voren en de hand beweegt mee met je bovenlichaam naar de rechterkant. Daar zakt de hand, hij draait, en de beweging wordt herhaald. Na drie, vijf, zeven of negen keer wissel je van hand. Dat doe je als volgt. De rechterhand beweegt omhoog naar links, je draait je bovenlichaam terug, de handpalm draait naar voren en de hand beweegt naar rechts. In die beweging komt de linkerhand tevoorschijn. De rechterhand verdwijnt naar de rug. De linkerhand gaat omhoog naar rechts, draai je bovenlichaam terug, draai de handpalm, en zo heb je simpel en soepel van hand gewisseld.

Om te eindigen beweegt de linkerhand omhoog naar rechts, de handpalm draait naar voren, draai naar links. In die beweging zakt de rechterhand alvast naast je lichaam. De linkerhand maakt een boog en komt ook langs je lichaam te hangen. Maak een verzamelbeweging, leg je handen weer over elkaar heen op je buik, maak een momentopname, kijk of er iets veranderd is door de oefening.

HOUT

Plaats twee ontspannen vuisten bij je middel. Je linkerhand begint. Hij gaat open, beweegt naar voren en draait. Het is alsof je iemand aantikt die recht voor je staat. Strek de arm niet te veel, anders gaat je schouder meedoen en blokkeert je energiestroom. Trek de hand dan weer terug, terwijl je de andere naar voren beweegt en opent. Wanneer ze bij elkaar komen visualiseer je een balletje tussen die handen. Draai het balletje 180 graden. De onderste hand gaat steeds naar achteren en wordt weer een vuist bij je onderste rib, de bovenste hand beweegt naar voren.

Om de oefening af te sluiten trek je de hand die voor is ook terug naar je middel. Van daaruit zakken je handen en je legt ze op je buik.

VUUR

Pak een bal voor je. Draai de bal een kwart slag, tot je linkerhand onder is en je rechterhand boven. Draai je bovenlichaam naar links, linkerhand komt helemaal omhoog en hij draait. De rechter gaat daar onder hangen. Je linkerhand is dan horizontaal, de rechter verticaal. Visualiseer dat je met twee handen naar links duwt. Draai weer recht en laat daarbij de linkerhand weer helemaal naar beneden zakken. Je draait de bal tussen je handen nu 180˚, de linkerhand komt dus boven. Draai nu naar rechts en duw met twee handen naar rechts. Eindigen: draai weer tot je recht staat, draai de bal een kwartslag tot je handen op gelijke hoogte zijn. Maak een grote verzamelbeweging en leg de handen op je buik. Blijf zo een tijdje staan, maak in gedachten een wandeling door je lichaam en controleer of alles ontspannen is, kijk of er iets veranderd is, wat er veranderd is.

Beschrijving van de elementen

Vijf elementen

In veel oude culturen gebruikte men een model van vier of vijf elementen, om de wereld rondom ons te kunnen verklaren. Deze modellen ontstonden uit vele jaren observatie. De Chinezen hebben er een ware wetenschap van gemaakt, en het model van de vijf elementen vormt de kern van de Traditionele Chinese Geneeskunde. De Chinezen onderscheiden de elementen Aarde, Metaal, Water, Hout en Vuur.

Aarde 土(tǔ)
Metaal 金 (jīn)
Hout 木 (mù)
Water 水 (shuǐ)
Vuur 火 (huǒ)

Die vijf elementen zitten natuurlijk in elk van ons, maar steeds anders verdeeld. Elk element heeft invloed op ons, via de organen van ons lichaam. Bij organen moet je niet denken aan die lappen vlees in je lijf, maar aan de functie. Traditionele Chinese artsen dichten elk orgaan veel uitgebreidere functies toe dan westerse wetenschappers. Het lichaam is een koninkrijk, en elk orgaan is een belangrijke functionaris. Elke functionaris heeft eigen verantwoordelijkheden, en ze werken ook op een specifieke manier samen. Elk orgaan is verbonden met een energiekanaal, een meridiaan. Er zijn twaalf van die kanalen, die feitelijk de boodschappers zijn die de instructies van de functionarissen tot in de verste uithoeken van het koninkrijken brengen, uiteindelijk naar elke cel van je lichaam.
De energiekanalen komen op bijna 400 plaatsen op je lichaam aan de oppervlakte, en daar kun je invloed uitoefenen door er op te drukken, door te masseren, of door er een naald in te steken. De punten vormen ingangen naar de dieper liggende structuren. Elk punt vertegenwoordigt een andere kwaliteit van energie, heeft een unieke rol in het koninkrijk.
Het energetisch systeem van de vijf elementen is onder te verdelen in twaalf organen (6 Yin en 6 Yang), waarbij elk element twee Yin- en twee Yang-organen kent. Eén element vormt een uitzondering, en is verbonden met twee Yin- en twee Yang-organen.

Je leidende element

En dan is er binnen die vijf elementen bij ieder van ons één element dat leidend is. Dit element beschermt ons en gidst ons door het leven. Het leidende element zorgt er voor dat we ons tot ons hoogste potentieel kunnen ontwikkelen. Het is het element dat bepaalt hoe we groeien en ons ontwikkelen, en ook hoe we in onbalans raken. Onbalans van elke soort, of het nou lichaam, geest of ziel betreft, is het resultaat van het falen van het leidend element om balans te bewaren. Er is altijd veel discussie over geweest of we nou geboren worden met dat leidend element, of dat dat pas later ontstaat door trauma op jonge leeftijd. (Waarbij trauma niet te zwaar moet worden opgevat. De rol in je gezin kan daar al bepalend voor zijn, of de aandacht die je wel of niet van je leraar krijgt.) Zoals ik het geleerd heb, en ook zoals ik het dagelijks in mijn praktijk ervaar, zijn beide van belang. Je wordt er mee geboren, met die zeer persoonlijke mix van energieën. Je genetisch materiaal. Er wordt wel gezegd: je erfenis van zeven generaties voor jou. En vervolgens wordt die hele persoonlijke mix van energieën blootgesteld aan allemaal gebeurtenissen die je mee helpen vormen. Iedereen van ons kent in zijn leven wel van die – zoals ik het in goed Nederlands noem – life defining moments. Momenten waarvan je achteraf kunt vaststellen dat ze een scharnierpunt in je leven waren. Onze leidende energie vormt ons leven ten goede, als we naar de signalen luisteren, of ten slechte als we dat niet doen.

Elementen herkennen

Voor mensen die met energie werken is de eerste blik op een cliënt belangrijk. Volgens de Chinese diagnostiek vertelt het uiterlijk van mensen veel over hun toestand, uitgaande van de vijf elementen. Je ziet dingen aan de ogen, wenkbrauwen, lippen, oren, neus, haren, gezichtstint, enzovoorts. Nou ja, feitelijk let een Chinees arts op vier belangrijke zaken: kleur, geluid, geur en emotie.
Je constitutie komt in de loop van de jaren tot uiting in je uiterlijk. Persoonlijk vind ik vooral de kleur in het gezicht vaak veelzeggend. Maar je moet wel uitkijken met té makkelijke conclusies. Je leert in eerste instantie dat een nogal rood gezicht te doen heeft met het element Vuur. Maar je hebt variaties in rood. Vuur zorgt niet voor een continu rood gezicht, wel voor geregeld rood kleuren. Een constant rood gezicht is veel meer terug te voeren op de moeder van Vuur – Hout – of op het kind van Vuur: Aarde. Aarde en Hout kunnen Vuur in onbalans brengen en problemen zichtbaar maken door een constant rood gezicht.

Er zijn wat directe signalen waardoor je onbalans in elementen bij iemand kunt herkennen. Neem nou Hout in onbalans. Kijk naar de ogen. Een directe blik, alsof een antwoord van je wordt verwacht. Een bevestiging voor die eerste indicatie kan zijn: erg gespannen spieren rond de mond of van de nek. Vuur zie je in de kraaienpootjes naast de ogen. Alle elementen zorgen voor een glimlach als ze in balans zijn, of doen alsof ze in balans zijn (ja, dat kan ook nog), maar alleen Vuur zorgt voor die lachrimpeltjes bij de ogen.
Het element Aarde kun je bijvoorbeeld zien aan de mond. Die is vaak licht geopend, of zie er als hij wel gesloten is uit alsof hij open zou willen gaan. Alsof de mond verlangt naar voedsel. Metaal is het makkelijkst herkenbaar aan de ogen, net als Hout. Maar Metaal lijkt altijd door je heen te kijken, in de verte staren in plaats van jou zien. De Metaal-ogen lijken zich niet te willen verbinden. Ook Water zie je goed in de ogen. Maar hier is het vooral de beweging. Water-ogen hebben niet de verstilling van Metaal of de kracht van Hout’s staren. Water-ogen lijken te flikkeren, rond te springen, alert op gevaar en klaar om dit te mijden.

Aarde

Aarde wordt over het algemeen gezien als de nazomer. Elk van die elementen kent een Yin en een Yang orgaan. Voor de Chinezen zijn de Yin organen het meest belangrijk. Bij Aarde is dat de milt. Even voor de helderheid: wanneer Chinezen het over de organen hebben dan bedoelen ze niet die fysieke dingen die in je lichaam zitten, maar ze hebben het over de functie in je lichaam. In mijn beschrijvingen gebruik ik de naam van het orgaan met een hoofdletter, zodat je je als lezer realiseert dat ik het niet over die lap vlees in je lichaam heb, maar over de functie.
De Milt is een fantastisch mooi orgaan. Samen met het bijbehorende Yang orgaan – de Maag – is de Milt verantwoordelijk voor vertering. Ook de alvleesklier hoort bij het element Aarde. We hebben het qua vertering niet alleen over de spijsvertering, over het eten, maar ook over alle mentale, psychische en emotionele rommel die we voor onze kiezen krijgen. Als je kijkt naar hoe wij leven, onze moderne levensstijl, dan snap je dat de Milt het zwaar heeft. Ik durf gerust te stellen dat iedereen wel last heeft van Milt in onbalans.
In de Traditionele Chinese Geneeskunde (Traditional Chinese Medicine – kortweg TCM) wordt gesproken over een Milt tekort, een tekort aan Milt-energie. Niet voor niets zal een goed therapeut op de eerste plaats beginnen met het element Aarde. Ook al omdat Aarde alles met voeding te maken heeft. Een Chinees arts zal altijd eerst de voeding op orde brengen. Zonder die eerste stap heeft geen enkele therapie echt zin.
Vertering
Een westerling kijkt wellicht raar op van het feit dat de Chinezen de Milt de functie van vertering toedichten. In de westerse geneeskunde is de milt een onderdeel van het immuunsysteem. Het is het orgaan waar oude rode bloedcellen worden gerecycled en waar bloedplaatjes en witte bloedcellen worden opgeslagen. Het orgaan zit aan de linkerkant van je lichaam net onder je ribben, naast de maag. Een mens kan leven zonder milt. Maar het ontbreken van een milt heeft consequenties voor je immuunsysteem.
Volgens de Chinezen heeft de Milt een hele reeks van verantwoordelijkheden. Ik zet ze graag even voor je op een rijtje. De Milt controleert je bloed. Het orgaan fabriceert je bloed en de Milt Qi zorgt er voor dat je bloed in de aderen blijft. Wanneer je Milt Qi zwak is krijg je gauw blauwe plekken en zul je ook andere bloed-problemen hebben.
De Milt controleert je spieren en de vier ledematen. Voedingsstoffen worden naar je spieren en weefsels getransporteerd. Wanneer de Milt zwak is heb je problemen met spieren, met je armen en benen. De Milt is verantwoordelijk voor transport en transformatie in je lichaam. Voedingsstoffen uit je eten en drinken worden ingenomen, verwerkt en gedistribueerd. De Milt neemt die voedingsstoffen en creëert Qi en bloed.

Metaal

Herfst. De dagen worden korter. Het wordt koeler; er zit echt kou in de lucht. De blaadjes verkleuren in de meest prachtige tinten, en vallen van de bomen. Het is ook de tijd om het kleurrijke voedsel te gaan oogsten dat kenmerkend is voor dit jaargetijde, zoals pompoenen. Herfst heeft ook alles te maken met afscheid nemen, met de emotie verdriet.
In de Chinese geneeskunde (TCM) wordt de herfst geassocieerd met het element Metaal en met de Longen. Mensen met veel Metaal-energie zijn georganiseerde types, ze houden van orde en structuur. Ze kunnen goed lijnen uitzetten, plannen maken, grenzen bewaken. Je vindt ze vaak bijvoorbeeld op financiële afdelingen of in managementfuncties. 
In de herfst gaan we van de naar buiten gerichte natuur van de zomer meer naar binnen toe, naar de samentrekkende natuur die karakteristiek is voor het najaar. Het is goed om de projecten die je in het voorjaar en de zomer bent gestart af te ronden, en te genieten van de resultaten van je werk. Het is ook een hele goeie tijd om nieuwe projecten te starten, die zich meer naar binnen richten. Introspectie cultiveert lichaam en geest. De energie van de Longen heeft alles te maken met loslaten. Uitademen ís loslaten. De herfst is een goeie tijd voor meditatieve dingen. Om dingen los te laten die ons niet langer dienen. Zodat er weer ruimte komt voor nieuwe dingen die ons iets leren en ons helpen te groeien.
Longen zijn je Yin-orgaan, het Yang-orgaan dat bij Metaal hoort is je Dikke Darm. Metaal wordt verder geassocieerd met de kleur wit, met de smaak pittig, met de emotie verdriet, met je neus en met je huid. De Longen worden ook in verband gebracht met helder denken en communiceren, met open staan voor nieuwe ideeën, een positief zelfbeeld en het vermogen om los te laten, te ontspannen, en gelukkig te zijn.
Verdriet
In de Chinese geneeskunde is elk orgaan gerelateerd aan een emotie. Ik heb dr. Zhu allerlei mensen zien diagnosticeren, en het eerste waar hij dan over sprak – en daar sprak hij ook het langst over – dat waren emoties. Dat klinkt in onze oren raar. Maar emoties liggen voor de Chinezen aan de basis van je welbevinden en gezondheid. Longen worden geassocieerd met droefheid en rouw.
Wanneer de Longen in onbalans zijn of wanneer je in een periode van veel verdriet zit, zul je moeite hebben met loslaten en met verandering. De Longen worden ook geassocieerd met verbinding, dus als je moeite hebt met het loslaten van mensen, van dingen of ervaringen, en wanneer je zwelgt in het verleden, dan zou dit een aanwijzing kunnen zijn dat je Long-energie in onbalans is. Is de Long-energie in onbalans, dan kun je een overweldigend en constant verdriet ervaren. Dat kan uiteindelijk leiden tot bijvoorbeeld depressie.
In de TCM (Traditional Chinese Medicine) heeft elk orgaan een partner. Meestal wordt geredeneerd vanuit de Yin-organen. Maar elk Yin-orgaan heeft dus een partner, het Yang-orgaan. Bij de Longen hoort de Dikke Darm. Longen en Dikke Darm werken samen om de balans in je lichaam te behouden. 
Emotioneel gezien is de herfst een mooie tijd om eens even stil te staan bij de dingen waar we maar aan blijven vasthouden. Een tijd om zaken te verwerken (een functie die hoort bij het element Aarde, de nazomer), zodat we in de Metaal-tijd, de herfst, kunnen loslaten.

Water

De winter hoort bij het element Water, het meest Yin van alle elementen. De Chinezen noemen dat Yin Yin. Bij het element Water horen de nieren en de blaas, en ook de seksuele organen. Maar ook botten en haar. De emotie die bij dit element hoort is angst. De aarde bestaat voor zo’n driekwart uit water. Wij mensen bestaan voor ongeveer 60% uit water. Water heeft geen vorm, neemt elke vorm aan. Het is het element dat het meest meegeeft, het zoekt de weg van de minste weerstand, maar tegelijkertijd kan het de sterkste rots in de loop van de tijd uitslijten. Naarmate we ouder worden, drogen we uit. Onze botten en haren worden broos, de huid verliest haar elasticiteit.
We proberen de harmonie met de winter te vinden, met het element Water. Hoe herken je of je Water-element in onbalans is? Nou, bijvoorbeeld wanneer je lage rugpijn hebt, pijn in je knieën, problemen aan de urinewegen, vermoeidheid en kortademigheid. Ook duizeligheid kan een indicatie zijn, evenals angst en weerstand tegen verandering of inflexibiliteit. Heb je pijn in je nek en je achterhoofd? Ook dat kan een aanduiding zijn.
Balans hervinden
Wat kun je doen om in de winter de harmonie te bewaren of weer terug te vinden?
Beoefen zelfacceptatie. Ieder van ons kent angsten. Angsten bevriezen ons, zodat we vast komen te zitten en ons hulpeloos voelen. Je angsten observeren zonder oordeel kan enorm bevrijdend werken. In plaats van je te verliezen in pogingen om je angsten te overwinnen, focus je liever op erkenning en acceptatie. Bewustzijn van je zelf en acceptatie van je zelf elimineren de angst, zodat we weer vrij kunnen bewegen.
Voed jezelf innerlijk. Stel je voor dat de ideeën en beelden die in deze rustperiode in je zijn geplant straks zullen ontkiemen, zoals in een tuin.
Zorg voor winterse voeding. Voed jezelf met warm voedsel en drink veel water; de winter zuigt het vocht uit je lichaam. Het is heel belangrijk om te hydrateren door dagelijks minstens 8 tot 10 glazen vers water te drinken. Eet verwarmend voedsel zoals wortelgroenten, volle granen, en kleine hoeveelheden vlees of viseiwit. Als je vegetariër bent, eet je meer bonen, noten en tempeh.
Houd jezelf warm (en vooral je nierstreek). Bereid je voor op het weer en kleed je dienovereenkomstig. De Chinese geneeskunde zegt dat de nek- en schoudergebieden de _Wind_-punten bevatten, waardoor ziekteverwekkers kunnen binnendringen, dus bescherm deze gebieden; draag een sjaal en houd je nek bedekt. Zorg er ook voor dat je nieren warm blijven, deze organen hebben de neiging heel snel af te koelen. De winter heeft te bieden, in de natuur en in je innerlijke zelf.
En verder: verzorg je huid goed, train dagelijks minimaal een half uur zodat de energie blijft stromen en mediteer ook.

Hout

Het element hout staat voor nieuw, voor het begin, de geboorte, de kindertijd, voor groei en ontwikkeling. En bijvoorbeeld ook voor planning en het starten van een onderneming. Voor samenwerking, aanpassingsvermogen, organisatie en zelfexpressie. Wanneer het element in balans is, heb je een heldere visie en ben je in staat om scherp onderscheid te kunnen maken.
Hout staat ook voor flexibiliteit (denk aan bamboe). Wanneer je moeilijk kunt omschakelen van de ene naar de andere situatie is het houtelement niet in balans. Daarnaast is dit element belangrijk voor het maken van goede keuzes. Het seizoen van dit element is de lente.
Het element Hout is verbonden met je lever en galblaas. De lever zorgt voor een evenwichtige verdeling van energie in het lichaam en is verantwoordelijk voor de hoeveelheid en de kwaliteit van het bloed. Daarnaast zorgt de lever voor de pezen en spieren, komt tot uitdrukking in de ogen.
De emotie die bij het houtelement hoort is boosheid. Woede veroorzaakt een overmaat aan hitte (Yang). Dit kan klachten in het houtelement geven. Daarnaast kan een teveel aan Yange voeding ook hitte in het houtelement veroorzaken en een kort lontje veroorzaken. Een ontspannen lever uit zich in creativiteit, organisatietalent, tolerantie en onbekrompenheid.
Ik adviseer om in het kader van de vijf elementen ook mijn artikel te lezen over je leidende element.
Als je element Hout in onbalans is kan dat klachten geven. Zoals hoofdpijn en migraine, hoge bloeddruk, spierkramp, broze nagels, droge ogen, tranende ogen, hooikoorts, gynaecologische problemen zoals overvloedig of weinig bloedverlies bij menstruatie en PMS (pre-menstrueel syndroom). Klachten van de galblaas kunnen zijn: Ischias, spit, heupgewrichtproblemen en galstenen.
Wat kun je aan dit soort klachten nu doen met voeding. Ik noem wat voorbeelden.
• Vermijd hete en verwarmende (yange) voeding zoals pepers en knoflook.
• Vermijd cherpe kruiden, kleurstoffen, conserveringsmiddelen.
• Ban alle vormen van toegevoegd suiker.
• Drink geen koffie of alcohol.
• Vermijd vette voeding.
Om het Hout-element te herstellen moet je je vooral richten op zure voedingsmiddelen. De kleur van het hout element is groen. Veel groene voedingsmiddelen versterken het houtelement. Hieronder zie je een aantal voorbeelden van voeding die geschikt is om het houtelement te versterken.
• Zure fruitsoorten zoals ananas, kiwi, rabarber, citroen, sinaasappel en zure appel.
• Groenten als augurk, zuurkool tomaat, en spruiten.
• Vlees als kip en eend.
• Granen als gort en spelt.
• Dranken als: kersensap, hibiscusthee, rozenbottelthee, witte wijn en witbier.
• Maïshaarthee werkt uitstekend voor galstenen en gruis.
Het Hout-element is lastig om met voeding alleen te balanceren. Beweging kan je hierin ook helpen, en essentiële olie geeft ook vaak opmerkelijke resultaten. Dat je met voeding alleen maar beperkt effect sorteert komt omdat de energie van het Hout-element erg sterk is en voeding alleen hierop vaak onvoldoende effect heeft. Leefstijlverandering is belangrijk, om te zorgen dat de klachten niet opnieuw ontstaan. Je kunt denken aan stressreductie, regelmatig ontspannende oefeningen doen, meditatie en het leren uiten van emoties zoals boosheid.

Vuur

Het element vuur is het meest Yange element. Het kenmerkt zich door licht, warmte, en activiteit. Verder staat Vuur voor de periode van jeugd, ontwikkeling en inspiratie, intuïtie, nieuwsgierigheid, interesse en leren. Het seizoen van dit element is de zomer.
Het element Vuur staat voor de organen hart en dunne darm. Het hart wordt ook wel de keizer van alle organen genoemd. In de Chinese Geneeskunde wordt het hart gezien als de zetel van de geest. Openheid, een goede communicatie, echte belangstelling zijn een uiting van sterke hart energie.
De emotie die bij het vuurelement hoort is vreugde en lachen. Liefde hoort uiteraard ook bij het hart. Voorwaardelijke liefde ontstaat wanneer je alleen blij wordt van externe omstandigheden. Onvoorwaardelijke liefde ontstaat wanneer je beseft dat je zelf liefde bent. Wanneer je dit beseft zul je een blijvend gevoel van blijheid en liefde voelen. Het komt namelijk van binnenuit.
De toestand van hart energie komt tot uiting in het gelaat. Iemand die verliefd is krijgt veel complimenten over zijn uitstraling. Dit is hart energie. Ook komt hart energie tot uiting via de tong. Wanneer de energie van het hart zwak is praat iemand heel langzaam. Ook stotteren kan een uiting zijn van zwakke hart energie.
Vuur heeft het element water nodig om in balans te blijven en andersom. Wanneer er teveel water is dooft het vuur. Andersom kan het ook dat er teveel vuur is en daardoor het water “verdampt”. Dit kan bijvoorbeeld doordat er teveel hitte in het hart vormt. Deze hitte moet worden afgevoerd door de blaas. Hitte in de blaas kan een blaasontsteking veroorzaken. Je ziet regelmatig dat vrouwen teveel hitte in het hart creëren doordat ze alle ballen hoog moeten houden voor het gezin en in tijdsnood komen. Het element vuur staat namelijk ook voor tijd. Tijdsnood geeft hitte in het hart. Tijd voor dingen nemen is daarom heel belangrijk.
De smaak van het element Vuur is bitter. De kleur die bij dit element hoort is rood. Dit betekent dat alle bittere en rode voedingsmiddelen het vuurelement versterken. Omdat bitter een beweging naar beneden heeft wordt het geadviseerd bij obstipatie. Het ontspant de galblaas die zijn gal naar de darmen stuurt en hierdoor de spijsvertering op gang helpt. Een voorbeeld van kruidenthee voor obstipatie is paardenbloem- en klitwortelthee die erg laxerend werken.
Hieronder volgen een aantal klachten die regelmatig voorkomen wanneer het vuur element uit balans is. Klachten van het vuurelement kunnen zijn:
Slaapproblemen, rusteloosheid, hartkloppingen, slecht geheugen, slechte bloedvaten, aderverkalking, spraakproblemen, koude handen.
Voeding kan ondersteunend werken bij een disbalans in het vuurelement. Onderstaande voeding zorgen voor meer klachten van het houtelement en kunnen beter worden vermeden.
• Hete en verwarmende (yange) voeding.
• Drinken: alcohol.
• Verwarmende kruiden, gember en knoflook.
Welke voeding herstelt het vuurelement? Zoals eerder beschreven zijn bittere en rode voedingsmiddelen gunstig voor het vuur element. Bittere voeding droogt uit dus het is erg belangrijk om dit met mate te eten of drinken.
Hieronder volgen een aantal voorbeelden.
Bittere en neutrale voedingsmiddelen:
• Groenten als radicchio, andijvie, witlof, olijf, rode biet, rode kool, veldsla.
• Fruit: grapefruit, kweepeer, vlierbes.
• Vlees als lam en alle soorten gegrild vlees.
• Schapen- en geitenkaas.
• Drinken: zwarte en groene thee, koffie, likeur.
Uiteraard geldt het advies om koffie, likeur maar ook zwarte en groene thee met mate te gebruiken. Bitter warm (koffie en likeur) kan bijvoorbeeld uitdrogend.