Soms zie je een machtige boom, die schijnbaar onverwoestbaar in het landschap staat. Maar ik zeg altijd: je weet niet wat er van binnen gebeurt. Ikzelf sta ook als een rots. Onderzoek heeft laten zien dat er van binnen dingen gaande zijn die verregaande gevolgen hebben. Vorig jaar werd bij mij ernstig osteoporose vastgesteld. Erfenisje van mijn moeder, zullen we maar zeggen. Het toont maar weer eens aan dat je heel gezond kunt leven, maar je nierenergie – de energie van je (voor-)ouders – laat zich niet verloochenen. Dit artikel reikt je wat tips aan mocht je aan deze kwaal lijden.

Bij osteoporose verliezen de botten hun dichtheid, waardoor ze breekbaar en broos worden. Dit wordt veroorzaakt door veranderingen van de hoeveelheid groei- en geslachtshormonen die chemische veranderingen in de botten veroorzaken, waardoor in toenemende mate calcium- en eiwitverlies optreedt.
Vrouwen hebben meer last van osteoporose dan mannen; de aandoening kan ontstaan of verergeren door een zittend leven, gebrek aan beweging, weinig calcium in de voeding, roken, zwaar alcoholgebruik, erfelijke factoren en langdurig gebrek aan oestrogeen.

Symptomen
– korter worden door krimpen van de botten van de ruggengraat;
– plotseling breken van een bot in de ruggengraat, gepaard gaand met hevige pijn en vervorming;
– stijfheid van de ribbenkast, waardoor kortademigheid en pijn ontstaat;
– pols-, onderarm-, hals- of heupfracturen door vallen.

Bij mij was het de pols. Eind 2019 maakte ik een ongelukkige val, waarbij ik mijn honden niet los wilde laten en daardoor nogal heftig mijn pols brak. “Nou, we zullen eens zien of er er nog iets van kunnen maken,” kreeg ik van de traumachirurg te horen toen ik op de operatietafel lag, net voordat ik onder zeil ging. Hij heeft zijn best gedaan, want ik speel weer al mijn instrumenten, min o meer zonder problemen. Maar goed, na zo’n breuk krijg je een scan, en bij mij bleek daaruit dat het niet best was gesteld met mijn botten.

Ruggengraat 
Zoals gezegd, osteoporose komt het meest voor bij vrouwen, vooral bij blanke vrouwen na de menopauze. Het komt bij vrouwen vaker voor dan hartaandoeningen, beroerte, suikerziekte, borstkanker en artritis. De botmassa heeft de grootste dichtheid bij vrouwen tussen de 30 en 45; tussen de 55 en 70 zal een vrouw 30 tot 40% van haar botmassa kwijt zijn. 
50% van de vrouwen van tussen de 45 en 70 zal last hebben van osteoporose in lichte vorm; 30% daarvan lijdt aan ernstige botdegeneratie. Het wordt verergerd door verschillende zaken, waaronder roken, overmatig alcoholgebruik en een zittend leven.
Vooral bij oudere vrouwen kan een abnormale kromming van de ruggengraat in de bovenrug ontstaan. Deze kromming is een gevolg van het inzakken van de ruggengraat, veroorzaakt door osteoporose.

Vooral bij oudere vrouwen kan een abnormale kromming van de ruggengraat in de bovenrug ontstaan. Deze kromming is een gevolg van het inzakken van de ruggengraat, veroorzaakt door osteoporose.

Behandeling

Leefstijl
Uit de informatie hierboven kun je al een paar belangrijke tips halen. Stop met roken. Stop met alcohol. Ga bewegen. Om maar wat voorbeelden te noemen.

Chinese kruidengeneeskunde
De aandoening wordt veroorzaakt door nierdeficiëntie en kan worden behandeld met Rhizoma cibotii, Radix dipsaci en Du Zhong. Kaneel werkt pijnstillend.

Kruidengeneeskunde
Drink driemaal daags een kopje thee van smeerwortelblad en laurierblad. Veel kruiden zoals hop, of gewone salie, bevatten oestrogeenachtige stoffen die botafbraak kunnen helpen voorkomen. Als je pijn hebt, gebruik dan pijnstillende kruiden als schietwilg, spirea en wilde yam. Kruiden die calcium bevatten, zijn brandnetel, peterselie, paardebloemblad, wier en heermoes. Drink zo vaak je wilt aftreksels van deze dranken. Neem oestrogeenhoudende kruiden die calciumverlies in de botten tegengaan, zoals goudsbloem, ginseng, Chamaelirium luteum-wortel, salie, hop, wilde yam of zoethout. Kruiden die de spijsvertering bevorderen zijn veldzuringwortel, rozemarijn, absintalsem en duizendblad.

Homeopathie
Ruta Graveolens bij pijn onderin de nek en langs de wervels. Aurum bij pijn die ‘s nachts erger is, vooral in de schedel, de neus of het gehemelte. Calcarea Phophorica bij ledematen die pijnlijk, gevoelloos en koud aanvoelen.

Voedingstherapie
Recent onderzoek heeft aangetoond dat een groter magnesiumgebruik de ergste symptomen van osteoporose kan verlichten. Magnesium zit onder andere in sojabonen, noten en biergist. Calcium is zeer nuttig. De aanbevolen dosering ligt tussen 1000 mg en 1500 mg per dag. Vitamine D bevordert de opname van calcium in het lichaam. Eet voedsel dat borium bevat, dat de uitscheiding van calcium en magnesium door het lichaam beperkt en de aanmaak van oestrogeen vergroot. Fluoride kan nuttig zijn bij het voorkomen en behandelen van de aandoeningen, omdat hij botvorming stimuleert.

Mijn pad
Ik ken mensen die het volledig over de ‘alternatieve’ boeg gooien. Die laten zich niet helpen met regulieren middelen. Ikzelf pluis altijd alles goed uit, en wanneer je ernstig osteoporose hebt dan wil je niets uitsluiten. Daarom volg ik het regulieren traject, en heb daarnaast mijn eigen aanvullende keuzes gemaakt, die ik hier graag met jullie deel.
Het reguliere traject omvat onder meer medicatie die het brozer worden van de botten tegengaat. Dat duur een paar jaar. Daarnaast slik ik een hoge dosis vitamine D. Op enig moment mag ik weer in de scan en kunnen we zien of de behandeling het gewenste resultaat heeft gebracht.
Ik slik een aantal voedingssupplementen. Magnesium bijvoorbeeld. Vitamine K, dat helpt onder meer om vitamine D op te nemen. Ook slik ik borium. Dit spoorelement is belangrijk voor gezonde botten en gewrichten. Daarnaast is borium betrokken bij de energiestofwisseling, het vetmetabolisme, de afweer en hersenfunctie en ondersteunt borium de aanmaak van steroïdhormonen (geslachtshormonen, vitamine D). Borium verbetert de calcium- en magnesiumstatus en verlaagt de fosforspiegel.

Gelukkig heb ik nog steeds toegang tot de kennis van dr. Zhu, ook als is hij inmiddels al veertien jaar geleden overleden. Zijn belangrijkste leerling en mijn goede vriendin, Brigitte Wang, woont tegenwoordig weer in haar geboorteland Spanje, en we hebben veelvuldig contact. Toen ze hoorde over mijn aandoening vertelde ze meteen van haar 92-jarige moeder, die ze van osteoporose heeft afgeholpen. Nu verwacht ik niet dat ik er van af kom, maar de volgende tip is beslist de moeite waard. Trek bouillon van de knie of de staart van koe of os, en drink daar dagelijks een mok van. Ik ben dat zelf ook gaan doen, ik doe er geen groente in (zoals Brigitte wel doet), maar ik voeg er iets aan toe dat heel hoog scoort op de ladder van voedingsmiddelen die een positief effect hebben op osteoporose: kombu (kelp).

Omdat dit zo’n heftig jaar is geworden maak ik nu de bouillon niet meer zelf. Ik vond gelukkig iemand die dit in productie heeft genomen onder de naam oerbouillon (https://www.oerbouillon.nl/). Gemak dient de mens. Elke dag drink ik wat oerbouillon, en ik voeg daar zelf tijdens het opwarmen een stukje kombu aan toe. Smakelijk!

Overigens… als we het over gezondheid hebben, dan hebben we het altijd over leefstijl, voeding, kruiden, beweging, rust, acupunten… maar laten we het ook eens over trilling hebben, over frequentie. Het artikel hieronder gaat daar onder meer op in.