|
|
|
Op weg naar mijn school zie je veel variatie in de natuur.
|
|
|
|
|
Moeilijk doen met meditatie
|
Nieuwsbrief februari 2022
|
|
2022 begint weer goed, maar niet heus. Verlengde lockdown, de eerste bedrijfsclinic al weer afgezegd en meteen ook weer een begrafenis. Maar ja, alle drie die dingen had ik zien aankomen. En de lockdown met alle gevolgen van dien valt natuurlijk in het niet bij het afscheid van onze Puck. In deze nieuwsbrief onder meer even aandacht voor deze bijzondere vrouw, die met haar positieve kracht, haar humor en haar onvoorwaardelijke liefde voor de medemens vele jaren mijn school opvrolijkte.
|
Verder wederom kort aandacht voor osteoporose, naar aanleiding van vragen. Heb je weinig tijd om te trainen? Dan is de Qigong-set in deze nieuwsbrief wellicht iets voor jou! Of misschien wil je het eens over meditatie hebben? Lees het artikel over deze bijzondere vorm van verstilling.
|
|
|
|
|
|
|
Lùyáo zhī mǎlì, rìjiǔ jiàn rénxīn
|
Weg afstand weet paard kracht, dagen oud zien man hart
|
|
Een afstand test de kracht van een paard,
|
de tijd openbaart het karakter van een mens.
|
|
Uit het anonieme werk "Bestrijdt dankbaarheid" (争报恩) uit de Yuan Dynasty (1279–1368), toen de Mongoolse paardrijders heersten over China. Dit gezegde geeft aan dat een lange periode van testen nodig is om iemands natuur en vaardigheden te begrijpen.
|
|
|
|
|
In memoriam Puck Engelman
|
Op 5 januari jongstleden overleed onze Puck. Ik zeg 'onze', want ze was een beetje de moeder van mijn school. Op eerste kerstdag was ze 93 worden. Ze was een van de meest liefdevolle mensen die ik ooit heb ontmoet, had altijd belangstelling voor mensen, was ook altijd in voor een grap. En zo klein als ze was, ze kon ook wel een heftig typje zijn. En indrukwekkend persoontje, een goede vriendin. Je kunt rustig spreken over het einde van een tijdperk.
|
In 2008 opende zij het gebouw dat ik toen betrok, en ze viel met zwaard en al bijna door de met papier afgeplakt voordeur naar binnen, zo enthousiast deed ze dat. Ze trainde twee keer in de week, totdat ik buiten ging lesgeven. Puck en ik hadden een diepe band, omdat we vanuit de Tweede Wereldoorlog een vergelijkbare erfenis hadden meegekregen. We zagen elkaar regelmatig, ook toen ze gestopt was met Tai Chi. Ze was er absoluut van overtuigd dat het beoefenen van Tai Chi een enorme verbetering betekende van haar kwalen (reuma en artrose) en vertelde er iedereen met veel passie over.
|
|
Lieve Puckie, rust in vrede...
|
|
|
|
Puck deed aan van alles mee. Op bovenstaande foto traint ze
|
|
mee met mijn leraar dr. Zhu Shengan.
|
|
|
|
Geweldig vond ze het dat ze als assistent mee mocht naar een
|
|
Tai Chi clinic die ik gaf aan de kust (foto boven en onder).
|
|
|
|
|
|
|
Korte Qigong-set voor westerling
|
|
Tijd is voor westerlingen altijd een dingetje. Chinezen nemen de tijd om te trainen, die staan eerder op, gebruiken hun pauzes of - wanneer ze gepensioneerd zijn - ze staan de hele ochtend in het park hun oefeningen te doen. Dr. Xie heeft eens een speciale set samengesteld voor mensen met weinig tijd. Hij noemde dat wel de ‘reisset’, want op reis neem je zo min mogelijk bagage mee.
|
|
|
Doe de onderstaande oefeningen elke dag, liefst op hetzelfde tijdstip. Besteed 10 tot 15 minuten aan de oefeningen. Ik ga de oefeningen in de staande variant beschrijven. Mocht je ze zittend willen doen bedenk dan het volgende. Het bovenlichaam moet recht zijn. Als je bijvoorbeeld op een stoel gaat zitten, de heupen moeten hoger zijn dan de knieën en de voeten plat op de grond.
|
Voorbereiding
In de ogen van dr. Xie moeten eigenlijk alle oefeningen beginnen met wat hij noemt “the empty state meditation”. Je voeten staan schouderbreed uiteen, het lichaam is ontspannen. De tenen ‘ grijpen in de aarde’. Dat wil zeggen: til je tenen op, maak je voeten als het ware langer en leg de tenen weer op de grond. Je gewicht is nu over de hele voetzool gelijk verdeeld.
|
|
De knieën zijn licht gebogen, de rug is recht. Het puntje van je tong ligt tegen je gehemelte. De armen hangen ontspannen naast je lichaam, waarbij de middelvinger bij het Fengshi punt hangt. Dat punt zit als het ware op de zoom, als die aan de zijkant van je broek zit. Mocht je alcohol drinken, en 's ochtends een kater hebben, dan is het goed om dit acu-punt te masseren.
|
Adem op natuurlijke wijze. Maak de geest leeg. Hiermee kom je vanzelf in wat dr. Xie noemt ‘de ontspannen staat’.
|
Oefening 1. Pulling Qi (Qi trekken)
Je armen bewegen voorwaarts en je pakt een grote, denkbeeldige bal beet. Je vingers zijn ontspannen geopend, je armen rond. Concentreer je op je Laogung punten en vingers. Wanneer je de Qi-stroom voelt beweeg je de handen rustig uit elkaar. Dan weer rustig naar elkaar toe. Trek de Qi naar de bal die tussen je zit. Wanneer je voldoende Qi hebt opgewekt breng je de bal van Qi naar je Dantian. Leg je handen over je Dantian. Maak de geest leeg.
|
Oefening 2. Listening to Qi (luisteren naar de Qi)
Laat je handen naast je lichaam zakken. Van daaruit gaan je handen opzij en omhoog. De handen gaan verder omhoog tot ze elk boven een schouder hangen. Laat dan je handen rustig zakken, tot elke hand voor een schouder hangt. De ellebogen hangen ontspannen naar beneden. Ga met je aandacht naar binnen en luister naar de Qi, neem waar wat er gebeurt. Na enige tijd draai je de handen naar de borst en leg ze over elkaar over je borstbeen (Zhong Dantian, oftewel middelste Dantian). Maak de geest leeg.
|
Oefening 3. Holding heaven’s Qi (draag de hemelse Qi)
Laat je handen naast je lichaam zakken. Van daaruit gaan de handen zijwaarts omhoog. Op schouderhoogte draai je de handpalmen omhoog. Wees je bewust van de Qi-sensaties die optreden in je handpalmen en vingers. Beweeg dan rustig je handen enigszins op en neer, zo’n twintig tot dertig centimeter. Wanneer het Qi-gevoel toeneemt maak je de beweging kleiner, tot hij helemaal stopt. Zo sta je een tijdje. Dan bewegen de handen omhoog en leg je ze over je Baihui punt, je kroon. Linkerhand over de rechter. Maak de geest leeg.
|
Oefening 4. Gathering in heaven’s Qi (verzamel hemelse Qi)
Laat na enige tijd je handen zakken naast je lichaam. Vervolgens komen je handen omhoog en naar voren, de handpalmen omhoog gericht. De ellebogen bevinden zich net voor je lichaam. Handen zijn ontspannen en een beetje hoger dan de ellebogen. Concentreer je op het Qi-gevoel in je handen. Voel dat er uitwisseling plaatsvindt met Qi in de lucht om je handen. Na enige tijd leg je je linkerhand op je rechterschouder en vervolgens je rechterhand op je linkerschouder. Maak de geest leeg.
|
Oefening 5. Gathering in earth’s Qi (verzamel aarde-Qi)
De handen zakken naar beneden, naast je lichaam. Vervolgens komen ze weer omhoog voor het lichaam, de handpalmen wijzen nu naar beneden. De ellebogen bevinden zich net voor je lichaam. Handen zijn ontspannen en zijn op gelijke hoogte met de ellebogen. Focus op je handen. Leg je handen weer over je Xia Dantian. Maak de geest leeg.
|
|
|
|
Wintertenen!
|
Naar aanleiding van de vorige nieuwsbrief kreeg ik een noodkreet van een lezer: wintertenen. Wintertenen en -handen zijn een uiterst vervelend probleem. De pijnlijke kou slaat meestal toe op de rug van de handen, vingers en tenen, de zijkanten van de voeten, maar ook wangen en oren kunnen slachtoffer worden. Plaatselijk kan een harde knobbel of zwelling ter grootte van een tuinboon ontstaan, die wit, rood of paarsblauw van kleur is en zelfs blaren of zweren kan veroorzaken. Het gebied kan gevoelloos, pijnlijk gezwollen en ondraaglijk jeuken.
|
|
Bezien vanuit de Chinese geneeskunde hebben mensen die last hebben van wintertenen en -handen vaak een afkeer van kou, vooral in de winter wanneer ze nog dikkere kleding dragen. Ze hebben de neiging om gemakkelijk te transpireren (tenzij de koude ziekteverwekker stagneert in hun huid, dan zal er geen transpiratie zijn). Zodra de winter voorbij is, hebben de winterhanden de neiging om op te lossen.
|
|
|
|
De meeste patiënten zullen elk jaar episodes ervaren. Hoewel het geen ernstige ziekte is, is het wel een vervelend probleem waar je moeilijk van af komt. In de Chinese geneeskunde wordt gesproken over kou die binnendringt in het lichaam, en wanneer de persoon al een tekort aan Yang had kunnen Qi en bloed niet meer soepel stromen. De westerse geneeskunde gelooft ook dat de belangrijkste oorzaak koude temperaturen zijn, waardoor lokale kleine slagaders samentrekken, wat ertoe leidt dat de bloedtoevoer naar het gebied wordt aangetast en dat cellen in het lokale weefsel zuurstof tekort komen.
|
Zowel de westerse als de Chinese geneeskunde erkennen de intieme relatie tussen winterhanden en "de koude ziekteverwekker", maar de westerse geneeskunde heeft op dit moment geen betrouwbare middelen om winterhanden te behandelen. Chinese geneeskunde kan winterhanden behandelen door het gebruik van "Yang verwarmende, koude verdrijvende" kruiden in combinatie met "bloedverplaatsende, stasisoplossende" kruiden. Bepaalde acupunctuur-punten masseren draagt ook bij aan de oplossing van dit probleem. Ook bepaalde voeding kan een positieve bijdrage leveren.
|
|
Als je snel moe wordt, een bleek gezicht hebt, winterhanden hebt, kan je koude-intolerantie het gebrek aan Qi en bloed zijn. En goeie voedingstip: kabeljauw is een uitstekend ingrediënt als je je qi en bloed wilt herstellen.
|
Bij TCM-voedseltherapie is bekend dat kabeljauw slechts twee deugden heeft.
Dat zijn Bǔqì, dat helpt bij het leveren van Qi, en Bǔxuè, dat helpt bij het leveren van bloed. Dat is de reden waarom kabeljauw perfect is. Als je zo moe bent en het koud hebt in je kern, eet dan kabeljauw, dat helpt je lichaam warmte te genereren.
|
|
|
|
|
Osteoporose 2
In de vorige nieuwsbrief schreef ik over osteoporose. Dat leverde allerlei reacties en vragen op, zodat ik besloot om in deze nieuwsbrief nogmaals aandacht aan dit onderwerp te besteden.
|
|
De Traditionele Chinese Geneeskunde (kortweg TCM) is een uiterst boeiende wetenschap, vooral omdat wordt uitgegaan van de natuur en de mens, en niet van ziekte. De TCM heeft een directe relatie vastgesteld tussen skelet en nieren. Om de groei, ontwikkeling en reparatie van het skelet te beïnvloeden focus je je dus op de nieren, uitgaande van een van de belangrijke modellen in de TCM: de Vijf-elementen-leer.
|
Botverlies gerelateerd aan veroudering is een gevolg van de achteruitgang van zogeheten nieressentie (oftewel Jing) met het verstrijken der jaren. In de TCM wordt de Nier-energie als de belangrijkste gezien. Het is de energie die je krijgt van je (voor-)ouders en doorgeeft aan je kinderen. Het wordt gezien als een pakketje, en voorraad, die niet aan te vullen is. Daar moet je het dus mee doen, op is op. Slechte leefgewoonten zorgen dat het pakketje eerder op is. Volgens de TCM kun je niets doen om de Nier-energie te doen toenemen. De oude Daoïsten dachten daar echter wat anders over. Voor de liefhebbers zal ik zo'n oude Daoïstische oefening in deze nieuwsbrief opnemen.
|
Nier-essentie
Preventie van botzwakte en degeneratie heeft alles te maken met het behoud van onze Nier-Jing. Door levensstijl, voeding en kruiden kunnen we helpen onze voorraad te behouden en de achteruitgang te vertragen. Hoewel we volgens de TCM de Nier-essentie niet direct kunnen vergroten, kunnen we onze Nier-Qi versterken, wat zal helpen bij botherstel. Het handhaven van een goede bloedstroom is ook essentieel voor het verwijderen van stasis die de aanmaak van nieuw bot kan blokkeren.
Er zijn veel dingen die we kunnen doen om onze Nier-essentie te behouden en onze Nier-Qi aan te vullen terwijl we een goede bloedstroom ondersteunen.
|
Dieet
Voedingsmiddelen die in de Chinese geneeskunde als niervoedend worden beschouwd, zijn onder meer zoete aardappelen, walnoten, zwarte bonen, vis, zeewier en bottenbouillon. Botbouillon is vooral belangrijk omdat het rijk is aan mineralen die helpen bij het opbouwen en versterken van botten. Houd je bloed gevoed en in beweging met donkere bladgroenten, biologisch vlees en stimulerende smaakversterkers zoals uien, knoflook, basilicum, cayennepeper en kurkuma.
|
Kruiden
Chinese kruiden die belangrijk zijn voor het behoud van de Nier-Qi en -essentie zijn Shan Zhu Yu (jujube), Wu Wei Zi (vrucht met vijf smaken) en Gou Qi Zi (de goede goji-bes). Goji-bessen kunnen veilig worden gegeten als Nier-ondersteunende snack en je kunt ze ook aan gerechten toevoegen. Een ander kruid dat de laatste tijd enige aandacht heeft gekregen als een behandeling voor osteoperose, is Dan Shen (rode salie). Onderzoek heeft het belang van dit kruid aangetoond bij het voorkomen van botverlies zonder grote bijwerkingen (zoals bij alle kruidengeneesmiddelen is het van vitaal belang om advies in te winnen bij een gekwalificeerde kruidendokter voordat je begint met kruidenprotocollen).
|
Levensstijl
Roken, alcohol en slecht eten zijn funest voor je Nier-Jing. Een van de belangrijkste manieren om je essentie te behouden, is door voldoende rust te nemen. Het ergste wat we kunnen doen is de kaars aan beide uiteinden branden, vooral als je de kaars ziet als een metafoor voor je Nier-Jing. Lichaamsbeweging kan een gezonde tegenhanger zijn van gepaste rust. Oefeningen met gewichten worden geadviseerd als preventiemethode voor osteoporose, maar er zijn ook Qigong-oefeningen (zoals 'Knocking on the Doors of Life') die de bloedsomloop naar de nieren brengen met zeer zachte bewegingen die voor iedereen veilig en gemakkelijk zijn. Water is het element van de nieren, voldoende water drinken is essentieel voor de nierfunctie, en het ondersteunt niet alleen je botten, maar ook de algehele gezondheid. En laten we acupunctuur niet vergeten, de krachtige en beproefde methode om Qi te stimuleren en ervoor te zorgen dat het door elke cel van ons lichaam stroomt.
|
|
|
|
|
Moeilijk doen met meditatie
Over meditatie wordt soms heel moeilijk gedaan. Ik heb wel eens de indruk dat dat vooral gebeurt door mensen die wat aan je willen verdienen. In essentie is meditatie namelijk helemaal niet zo moeilijk. Wellicht het meest ingewikkelde voor de ‘drukke’ westerling is het inplannen van wat tijd op een dag om te mediteren. Oh ja, en er is ook bij heel veel mensen een grote angst voor stilte. Misschien dat dat jouw drempel naar mediteren is.
|
Bewust zijn
Wat is de essentie van meditatie? De beste en meest simpele uitleg is: meditatie is bewust zijn. Bewustzijn. Weet je wat bewustzijn is? In het Engels zeg je: awareness. Dat vertaal je als bewustzijn, besef, bezinning. Bewust zijn is waarnemen. Waarnemen is weten. Als je nu zo zit te lezen, ga eens met je aandacht naar je lichaam. Voel eens wat je temperatuur is. Heb je het warm? Koud? Neutraal? Dan weet je dat. Twijfel je? Dan weet je dát. Het is in die zin geen examen, waarbij een antwoord goed of fout is. Waarnemen is weten, en het maakt niet uit wat je weet.
|
Bewustzijn is - zo zou je kunnen zeggen - als de ruimte. Soms schijnt de zon er, soms zijn er wolken. Soms regent het. Soms stormt het. Bewustzijn is weten. Weten wat je denkt, voelt, waarneemt... Bewustzijn is er altijd. Tenminste, als je niet doorlopend vlucht voor aanwezig zijn in je lichaam.
|
|
Bewustzijn is altijd puur. Écht. Je bewustzijn kan niet worden veranderd door je waarneming.
|
|
Bewustzijn is er altijd. Altijd. Voordat je meditatie leert kun je al bewust zijn. Het grote probleem is: als je altijd al bewustzijn hebt, waarom zou je dan meditatie moeten leren? Bewustzijn is er altijd, alleen herkennen we soms ons eigen bewustzijn niet. Het herkennen van ons bewustzijn, en dit herkennen vasthouden, dat is een meditatietechniek. Als je dit leert wordt je geest flexibel, sterk, kalm.
|
Open je bewustzijn, onderhoud het herkennen van het bewustzijn. Als je hier in slaagt zul je veel ontdekkingen doen. Dan heb je veel wow-momenten, aha-momenten. Je bewustzijn zal opengaan. Nu is je bewustzijn misschien nog klein. Als een baby: snel huilen, snel blij.
|
Troep
Soms hoor ik mensen zeggen: "Poe, ik wil die troep in mijn hoofd kwijt. Ik wil geen gedachten hebben. Ik wil die emoties niet meer voelen." Dat heeft niets met meditatie te maken. Zelfs al zou je gedachteloze of emotieloze meditatie bereiken, dan heeft dat geen enkel nut. Het is geen goede meditatie. Je wordt dan een beetje een zombie. Als je mazzel hebt een happy zombie. Bij echte meditatie hoef je niet te mediteren. Je hoeft je alleen maar te verbinden met je bewustzijn.
|
Til eens een van je handen op. Weet je dat je je hand optilt? Ja? Dus er is bewustzijn. Weten is bewustzijn. Ga eens voelen. Waarnemen. De Chinezen zeggen: “Ting.” In een eerdere nieuwsbrief heb ik de betekenis van dit prachtige karakter al eens uitgelegd. Het betekent zoveel als ‘luisteren’. Luister dus nu naar je hand. Wat voel je? Tintelen, warm, koud? Bewustzijn. Voel je helemaal niks? Dat is prima. Dat is ook bewustzijn.
|
Krijg je pijn in je schouder? Bewustzijn.
|
Leg de hand op je schoot. Wat voel je? Ontspanning? Bewustzijn.
|
Alles wat je hoeft te doen is je steeds weer verbinden met je bewustzijn. Dat is je meditatie.
|
Hou je handen voor je alsof je een bal pakt. Wat voel je?
|
Maak de bal kleiner, breng de handen dichter bij elkaar. Je handpalmen raken elkaar. Wees je bewust van de aanraking.
|
Pak weer de bal. Wat neem je waar?
|
Leg een hand op schoot, hou de andere hand vlak voor je derde oog (het punt midden tussen je wenkbrauwen). Sluit je ogen en wees je bewust van elke sensatie in je voorhoofd. Leg die hand nu ook op schoot. Hou de ogen gesloten. Blijf waarnemen of je iets kunt voelen in je voorhoofd. Prettige sensatie? Onprettige sensatie? Geen sensatie? Het maakt niet uit. Bewustzijn. Meditatie.
|
|
Later dit jaar organiseer ik een weekend vol verstilling. Lekker bezig gaan met zijn, bewust zijn, in de prachtige natuur waarin ik elke dag mag vertoeven. Hou de nieuwsbrieven in de gaten voor nadere informatie!
|
|
|
|
   
|
|
|
|
|
|
Oranjeweg 123, 8166 JB Emst
|
|
|
|
|
|
|
