Yang-stijl Taijiquan 20-vorm
Taijiquan is een vechtkunst. En vechten doen we nog steeds, vrijwel dagelijks. Niet fysiek natuurlijk, maar we worden wel bijna elke dag mentaal uitgedaagd of we worstelen emotioneel. Je zult merken dat je door Taijiquan steviger in je schoenen komt te staan, dat je leven meer in balans komt.
De Yang-stijl wordt het meest beoefend, en dan de moderne variant ervan. Modern wil zeggen: de vecht-elementen zijn er grootdeels uit verwijderd. Maar vechten is van belang! Bij moeilijke gesprekken, bij sporten, bij zingen of een blaasinstrument bespelen zul je grote vooruitgang boeken.
Taijiquan
De Chinezen zeggen: “Taijiquan is Qigong, maar Qigong is geen Taijiquan.” Snap je hem? Taijiquan gaat dieper dan Qigong. Helaas zijn bij de moderne Taijiquan die over het algemeen in het westen wordt onderwezen zoveel vecht-elementen verwijderd dat Taijiquan wordt gereduceerd tot een Qigong-oefening.
Taijiquan is eigenlijk een levenslange studie. Het is ook ingewikkelder om te leren dan Qigong. In Qigong herhaal je oefeningen, Taijiquan bestaat uit een reeks aaneengesloten bewegingen; we spreken dan over ‘het lopen van de vorm’. Ik vind persoonlijk de Chinese bewoordingen leuker: “Wo da Taijiquan.” Ik speel Taijiquan.
Onderstaande vorm bestaat uit twintig bewegingen. Het is moderne Taijiquan, maar sinds ik in 2003 in China traditionele Taijiquan leerde heb ik veel van die oude vecht-elementen in de vorm teruggebracht. Een paar tips. Doe het zo ontspannen als je maar kunt. Focus je in het begin vooral op het voetenwerk, je voeten zijn je geheugen in Taijiquan, zoals je vingers je geheugen zijn bij het bespelen van een instrument. Besteed vooral aandacht aan een correcte lichaamsstructuur. In ga nog videos opnemen over dit onderwerp, evenals over ademhaling en intentie. En een laatste tip: kijk naar wat al wel goed gaat, en niet naar wat nog niet helemaal goed gaat. Sommige mensen focussen zich op de 30% die nog niet helemaal goed gaat, in plaats van op de 70% die al heel prima gaat. Dat motiveert niet.
Yang-stijl Taijiquan 20-vorm
Bewegen vanuit rust
不静不见动之奇o
Bu jing bu jian dong zhi qi.
If you don’t have quiet or tranquility, you will never see the miracle of moving.
1. 预 备 (yù bèi) Voorbereiding
Voeten in een V, rug recht, knieën licht gebogen, armen ontspannen langs het lichaam. Puntje van de tong tegen het gehemelte daar waar dat raakt aan de boventanden. De beginhouding heet Wuji, totale leegte. Je maakt je geest leeg door je lichaam vol te maken. Ga naar binnen toe, voel hoe je staat. Voel hoe je ademt. Op een uitademing start de vorm.
• Laat je door de zwaartekracht in je rechterbeen trekken.
• Stap met je linkervoet naar links (schouderbreed).
• Draai je linkervoet op de hak naar binnen.
• Verplaats gewicht naar links, draai je rechtervoet naar binnen. Gewicht gaat dan terug naar het midden. Ontspan de borst en draai de handpalmen naar achteren.
2. 起式 (qï shì) Begin
Afgeleid van hexagram 35. Aan het begin van de dag beweegt de zon langzaam hoger en hoger boven de aarde. Deze beweging vertegenwoordigt voortgang en de ontwikkeling van deugd. Visualiseer dat je je polsen omhoog stoot tegen de polsen of onderarmen van je tegenstander. Je zinkt in de benen naar beneden en dat stimuleert het stijgen van je polsen. Laat de schouders ontspannen hangen (door de ellebogen te laten hangen).
• Zink in beide liezen in, kom weer iets naar voren en start de opwaartse beweging met je polsen.
• In de loop van die beweging worden de handen actiever (raken meer gevuld) en uiteindelijk zijn je vingers ontspannen gestrekt.
• Terwijl je de polsen vervolgens naar de schouder trekt ontspan je handen weer.
• Draai je ellebogen naar binnen, handen komen hierdoor omhoog, er ontstaat een soort V tussen duimen en wijsvingers.
• Laat de armen voor je lichaam langs zakken, handpalmen naar beneden gericht.
拦雀尾左 (lan2 que4 wei2 you2) Grijp de mus bij zijn staart links
Afgeleid van hexagram 1. De linkerhand aait als het ware het hoofd van de vogel, de rechterhand strijkt de staartveren. De vogel is symbool voor bewustzijn, geest en adem.
3. 掤左 (peng zuo) Afweer met de linkerhand
• Breng je gewicht naar links, open je rechtervoet en pak rechts een bal vast.
• Verplaats je gewicht naar rechts.
• Stap met je linkervoet naar voren.
• Verplaats je gewicht naar links, breng je linkerhand omhoog tot hij ontspannen voor je borst hangt (arm is een halve cirkel).
• Je rechterhand zakt ondertussen rustig naar beneden (strijk met rechterhand langs linkerpols).
拦雀尾 (lan2 que4 wei2) Grijp de mus bij zijn staart
4. 掤右 (peng you) Afweer met de rechterhand
• Draai nog iets verder door naar links (je rechterhak komt automatisch iets van de vloer), pak links een bal vast.
• Draai op de bal van je rechtervoet naar rechts.
• Stap rechts uit.
• Verplaats je gewicht en duw met de linkerhand tegen de rechterpols (niet aanraken; houd een centimeter of vijf afstand). Handpalm zit achter de pols.
5. 履 (lu) Draai terug
• Draai je bovenlichaam ietwat naar rechts. Linkerhand draait om rechterpols en zakt tot onder rechter elleboog, je pakt een aanvaller beet die diagonaal op je af komt.
• Verplaats je gewicht naar links, laat je handen vallen (handpalmen wijzen naar buiten).
6. 擠 (ji) Drukken
De handen die naar voren bewegen representeren de nieuwe maan die aangroeit tot vol.
• Zink in in je linkerlies.
• Breng je rechterhand omhoog (borsthoogte, handpalm naar borst gericht).
• Breng de linkerhand met een boog tot schouderhoogte (handpalm omlaag gericht).
• Verplaats je gewicht naar rechts en druk linkerhandpalm licht tegen rechterpols.
7. 按 (an) Duwen
De handen parallel, voor het lichaam, zijn een symbool van kracht die buiten is en leegte die binnen is. De actie van het duwen naar voren kun je vergelijken met de beweging van de zon langs de hemel.
• Breng je gewicht naar achteren.
• Je linkerhand gaat over je rechter hand heen en je trekt beide handen terug min of meer richting borstkas. Dan duw je je handen naar je centrum en van daaruit naar buiten.
• Verplaats je gewicht weer naar voren en duw met beide handen (duimen en wijsvingers vormen een driehoek).
8. 单鞭 (dan1 bian1) Enkelvoudige zweep
Afgeleid van hexagram 49. Hemel en aarde zorgen voor revolutie. En de cirkel van de seizoenen is rond. Het lichaam draait, de armen parallel, in een zacht vloeiende beweging als een lichte wind. De vingertoppen zijn samengebracht en lijken daarmee op een snavel.
• Verplaats je gewicht naar achteren.
• Draai je lichaam naar links, je armen draaien mee, evenals je rechtervoet. Je gewicht komt daardoor op links.
• Verplaats je gewicht naar rechts, je rechterhand gaat naar je rechterschouder – vingers omlaag (hou een visje bij zijn staart) – en je linkerhand cirkelt omlaag tot de handpalm zich (min of meer omhoog gericht) onder je rechterhand bevindt. Zink rechts in in je lies. Linkerhak komt iets van de grond.
• Draai je lichaam nu open (naar links) en stoot met je rechterhand (met visje). Je linkerknie draait daardoor open (op de bal van je voet).
• Stap links naar achteren.
• Verplaats je gewicht naar links, je linkerhand komt omhoog (handpalm naar jou gericht) tot schouderhoogte.
• Draai linkerhandpalm naar voren en je rechtervoet eveneens (tegelijk). Ook je neus/navel-lijn is nu naar het oosten gericht.
9. 提手上势 (ti2 shou3 shang4 shi4) Hef de handen en stap naar voren
A. Hef de handen
• Til rechterhak licht omhoog.
• Draai je lichaam (op de bal van je rechtervoet) naar rechts, spreid je armen uit met je handen ongeveer net boven schouderhoogte.
• Breng je rechterarm recht voor je omhoog, vingers rechterhand op neushoogte 45° omhoog, handpalm schuin. Breng tegelijk je linkerhand in de buurt van je rechterelleboog en trek je rechtervoet op één lijn met je linker hak (rechtervoet op de hak, tenen iets van de grond).
B. Stap naar voren (en duw met de schouder)
• Stap rechts naar voren en breng je linkerhand schuin naar achteren omhoog.
• Verplaats je gewicht naar rechts, linkerhand gaat richting rechterschouder, je geeft een schouderduw in richting zuid.
10. 白鹤凉翅 (bai2 he4 liang4 chi4) Witte kraanvogel koelt zijn vleugels
Afgeleid van hexagram 22. Onderstreept gratie en schoonheid in beweging. Zie een witte vogel voor je, die vliegt over de wijdsheid van een bosmeer. Met een vleugel hoog en een vleugel laag. Het symboliseert een lang leven communicatie met de goddelijkheid en het concept van vrijheid om naar je pad (Tao) te zoeken.
• Je gewicht gaat dan 100% naar rechts. Duw die voet in de grond, draai je lichaam naar het oosten.
• Schuif je linkervoet tot die zich op één lijn met je rechterhak bevindt en til je hak (van de linkervoet) enigszins op. Breng je rechterhand tot in de buurt van je rechterslaap, je linkerhand zakt tot bij je linkerheup.
11. 左搂膝拗步 (zuo3 lou1 xi1 ao3 bu4) Stap, strijk de knie en duw links
Afgeleid van hexagram 18. Werken aan wat verpest is, het weghalen van de bron van verval. Stel je een persoon voor die voorwaarts beweegt en zacht tegen een berg duwt (zoals de wind langs een wilg blaast).
• Draai wat naar links, je rechterhand draait en beweegt naar links en naar beneden. Daardoor als het ware aangezwengeld gaat de linkerhand naar achteren en omhoog.
• Draai je bovenlichaam naar rechts (draai op bal linkervoet). Je rechterhand draai onderlangs een cirkel naar achteren, linkerhand gaat in boog richting rechterschouder. De linkerhand zakt naar borsthoogte en zakt langzaam verder.
• Verplaats je gewicht naar links, trek daarbij de rechterhand rustig naar je rechterschouder. Dan draai je je bovenlichaam naar het oosten en daardoor strijk je de knie en je duwt.
12. 手挥琵琶 (shou3 hui1 pi2 pa) Speel de Pi Pa
Afgeleid van hexagram 17. Het is een vrolijke bezigheid om de oeroude Chinese luit te strelen. Een ovaal gevormd instrument met snaren, genaamd de pipa. Deze beweging vraagt er om dat je stevig staat, omdat de voet licht is opgetild en klaar om te schoppen. Speel de luit betekent dat je zonder wereldse verlangens en ambities bent, geheel in de ban van de schoonheid van de natuur. Het symboliseert het gebruik van benen, armen, handen en vingers.
• Til je rechterhak op (waardoor je hele gewicht op links komt). Maak een kleine stap naar achteren. Verplaats je gewicht naar achteren en spreid je armen uit.
• Schuif je linkervoet (op je hak) op de lijn van je rechterhak, breng je linkerhand midden voor je lichaam en breng rechterhand bij linkerelleboog.
13. 左搂膝拗步 (zuo3 lou1 xi1 ao3 bu4) Stap, strijk de knie en duw links
• Draai je bovenlichaam naar rechts (draai ditmaal op de hak van de linkervoet). Je rechterhand draai onderlangs een cirkel naar achteren, linkerhand gaat richting rechterschouder. De linkerhand zakt naar borsthoogte en zakt langzaam verder.
• Verplaats je gewicht naar links, trek daarbij de rechterhand rustig naar je rechterschouder. Dan draai je je bovenlichaam naar het oosten en daardoor strijk je de knie en je duwt.
14. 进步搬拦捶 (jin4 bu4 ban1 lan2 chui2) Stap, leid af, onderschep en stomp
Afgeleid van hexagram 16. Deze beweging vloeit als water en is zacht. Maar als de stomp vrijkomt is dat als een pijl die uit een boog schiet, krachtig als de rollende donder. De pijl is gericht naar het hart.
• Verplaats je gewicht naar echteren, je rechterhand zakt en wordt een vuist (beschermt je onderlichaam). Linkervoet draait (op hak) schuin naar buiten.
• Verplaats je gewicht naar voren, waarbij je als het ware duwt met beide handruggen.
• Plaats je rechtervoet (schuin naar rechts gedraaid) voor je linkervoet. Je gewicht is op links.
• Gewicht gaat naar rechts en beide handen komen omhoog, zorg dat de schouders ontspannen blijven hangen. Laat je rechter elleboog recht naar het oosten wijzen.
• Stap met links naar voren, je doet een slag met je rechtervuist (je rust alleen nog op je linkerhak nu).
• Dan ga je met je gewicht naar voren en je doet een slag met je linkerhand (naar de nek van de tegenstander), je vuist gaat in die beweging naar je middel (rug van hand naar beneden gekeerd). Gewicht is nu ongeveer 50/50.
• Verplaats je gewicht vervolgens 70% naar links, je linkerhand veegt langs de linkerknie en je rechtervuist geeft stoot (schenk een kopje thee).
15. 海底针 (hai3 di3 zhen1) Naald op de zeebodem
Afgeleid van hexagram 62. Wekt het beeld op van een meer, met onpeilbare dieptes. En het beeld van een gouden naald, een goddelijk magische stok. Als je deze naald van de zeebodem plukt betekent dat een transformatie van de menselijke bestemming. Je vind de bron van creatieve inspiratie en wijsheid. Denk er aan dat deze beweging yang is, niet yin. En buig niet te diep. ‘Zeebodem’ staat niet gelijk aan ‘vloer’.
• Maak een klein stapje naar achteren. Verplaats je gewicht naar achteren.
• Trek je rechterhand in een boog naar je centrum. Leg drie vingers van je linkerhand op je rechterpols. Trek je linkervoet naar je rechter (hak iets opgetild).
• Duw je voeten in de aarde, buig je lichaam en breng je handen naar beneden (hoeft niet helemaal naar de grond). Breng je bovenlichaam weer omhoog.
16. 扇通背 (shan4 tong1 bei4) Waaier door de rug
Afgeleid van hexagram 26. Een waaier is het symbol van onsterflijke leeftijd, en men gelooft dat hij in staat is om een ziel weer tot leven te brengen. Deze beweging materialiseert het beeld van handen die bewegen als een waaier. De beweging kan ook worden gezien als het schieten van een pijl, daarmee symboliserend dat creatief werk naar een bewust niveau wordt gebracht. ‘Door de rug’ heeft een directe relatie met de intentie; je brengt de linkerhand niet naar de borst van de tegenstander, maar je gaat door tot de rug, daarmee onbalans creërend.
• Stap links uit. Draai je lichaam iets naar links, zink in in je linkerlies, draai open en open de waaier.
17. 转身白蛇吐信 (zhuan3 shen1 bai2 she2 tu4 xin4) Draai en witte slang spuugt tong uit
• Verplaats je gewicht naar achteren.
• Draai je bovenlichaam en armen naar rechts en draai je linkervoet naar het zuiden.
• Linkerhand verdedigt gezicht, rechterhand wijst naar het westen.
• Gewicht naar links, rechterhand zakt, draait en wordt een vuist.
• Draai de rechtervoet helemaal open.
• Hou je rechter elleboog nu bij je lichaam, rechtervuist slaat met een boog op denkbeeldige pols (knokkels naar beneden gericht).
• Gewicht blijft op links.
• Dan gaat je gewicht naar rechts en je stapt door, waarbij je met je linkerhand afweert. Gewicht blijft helemaal op rechts!!!
• Rechterhand (nog steeds vuist) eindigt bij je rechterzij.
• Dan gaat je gewicht naar voren, je buist opent zich en je steekt met vier vingers naar iemands hals. Linkerhand beweegt naar je rechteroksel;
18. 如封似闭 (ru2 feng1 si4 bi4) Ogenschijnlijke terugtrekking
• Maak met je rechterhand in een cirkel naar links, draai de linkerhand (onder je rechter oksel) tot de handpalm naar boven wijst.
• Zodra je je linkerhand weer naar je lichaam toe trekt verplaats je je gewicht naar je rechterbeen. Stap links naar achter en rechts naar voren. Ondertussen bewegen de handen in vloeiende lijn inde richting van je schouders.
• Duw de handen naar beneden, naar je centrum, en van daaruit naar buiten.
• Verplaats je gewicht naar voren en duw met twee handen. De duimen en wijsvingers vertonen een driehoek. Die driehoek voelt energetisch heel sterk
19. 十字手 (shi2 zi4 shou3) Kruis handen
Afgeleid van hexagram 36. Symboliseert de zon die onder de aarde zinkt en markeert daarmee het einde van een sectie.
• Verplaats je gewicht naar achteren
• Draai je lichaam een kwartslag naar links, daarbij trek je de energetische driehoek tussen je duimen en je wijsvingers uit elkaar. Je linkerarm draait mee, je rechterarm blijft achter.
• Plaats je linkervoet schouderbreed en parallel aan je rechtervoet. Je staat nu schouderbreed met gespreide armen.
• Laat je armen rustig zakken.
• Breng je armen gekruist voor je borst (linkerarm is dichtst bij borst).
20. 收式 (shou1 shi4) Sluiten
• Je handen draaien naar beneden en je laat ze zakken.
还原 (huan2 yuan2) Keer terug naar het normale
De zon zakt aan het einde van de dag. De grote cyclus wordt afgesloten.
• Trek je linkervoet bij, terwijl je handen in een boog omhoog komen.
• Van daaruit laat je je handen rustig voor je lichaam zakken tot ze uiteindelijk weer naar je lichaam hangen.