In een voorgaand artikel – Tai Chi, om te huilen – schreef ik al over de bijnieren, twee belangrijke organen. In dit artikel ga ik iets dieper om de materie in.

De bijnieren produceren hormonen. Onder meer adrenaline en cortisol, twee stresshormonen. Omdat we in onze maatschappij eigenlijk doorlopend blootstaan aan stress, gaan de bijnieren overproduceren. Er is in je lichaam een relatie tussen de bijnieren en een andere belangrijke producent van hormonen: de schildklier. Overactiviteit bij de een kan leiden tot onderactiviteit bij de ander en andersom. Het is dan ook een hele puzzeltocht om te bepalen of je te maken hebt met primaire schildklierproblematiek gevolgd door secundaire bijnierproblematiek of andersom.

Wanneer je bijnieren overproduceren, gaat de schildklier dus onderproduceren. Trage schildklierwerking is epidemisch, vooral onder vrouwen. Helaas vindt de ‘behandeling’ plaats met synthetisch in plaats van natuurlijk, dierlijk schildklierhormoon, waardoor je schildklier uiteindelijk zal afsterven, als hij niet in een stadium daarvoor al een zware ontsteking of zelfs kanker ontwikkelt. Bovendien gaan je symptomen op de lange termijn niet weg en zullen alleen maar verergeren, met daarnaast een ernstig risico op andere klachten, zoals osteoporose.

Winterslaap
Als de schildklier op een lager pitje gaat branden, een soort ‘winterslaap’, gaat de lichaamstemperatuur omlaag en vertraagt de spijsvertering om te voorkomen dat je opbrandt als een kaars. Je wordt dan ‘kouwelijk’ met ijskoude handen en voeten die maar niet warm te krijgen zijn en je krijgt spijsverteringsproblemen. Als er eenmaal sprake is van bijnieruitputting kan het zijn dat de schildklier juist overactief wordt om hiervoor te compenseren. Veel vaker komt echter voor dat de schildklier onderactief blijft en je in een blijvende winterslaap houdt.
Veel schildklierklachten hebben dan ook hun oorzaak in bijnieruitputting. Aangezien dit een gezonde reactie is van de schildklier zal bloedonderzoek (TSH-waarde) geen problemen laten zien, waardoor je met zowel ongediagnostiseerde bijnieruitputting als niet gediagnostiseerde trage schildklierwerking rond blijft lopen. Pas als de problemen (meestal op veel latere leeftijd) veel erger worden, zal ook bloedonderzoek uitwijzen dat er iets ernstigs aan de hand is. Je bent dan vele jaren te laat met de nodige ellende al achter de kiezen.

De Noord-Amerikaanse indianen wisten al dat de bijnieren anti-stresshormonen produceren. Ze aten gezond wild orgaanvlees, en als ze wisten dat ze stressvolle tijden tegemoet gingen aten ze specifiek de bijnieren om de stress goed te doorstaan.

Aandoeningen
In de traditionele oosterse geneeskunsten worden al vele duizenden jaren hormoonextracten gebruikt voor medicinale doeleinden, waaronder ook bijnierconcentraat. Gelukkig bestaat dit in Nederland ook. Je kunt bijnierconcentraten als voedingssupplement kopen voor relatief weinig geld en zonder doktersvoorschrift, wat aangeeft dat het gebruik ervan in lage doses veilig en zonder negatieve bijwerkingen is. Dierlijk schildklierhormoon is alleen op doktersrecept te verkrijgen en slechts enkele natuurartsen in Nederland doen dit.

Er valt heel veel te zeggen over de gevolgen van bijnieruitputting. Het wordt in verband gebracht met een lange lijst van aandoeningen, zoals gal- en nierstenen, diabetes, kanker, hart- en vaatziekten, autoimmuunziektes, gewrichtsproblemen, bloedarmoede, spier- en zenuwziektes, hooikoorts, longziektes en hoofdpijn.

Tips
Je kunt het een en ander met voeding en supplementen doen, en zachte bewegingen zijn natuurlijk een aanrader!

Eet altijd een ontbijt, vóór 10.00 uur ’s ochtends. 
Laat nooit meer dan 3 uur verstrijken tussen maaltijden, liefst 2 uur. Eet kleine hoeveelheden gedurende de dag. Liever 5 of 6 eetmomenten op de dag dan 3 keer per dag grote hoeveelheden. Zorg ervoor dat al je maaltijden, ook kleine maaltijden, bestaan uit een combinatie van de drie hoofdvoedingsgroepen: vetten, eiwitten en koolhydraten. Zorg voor volwaardige, biologische varianten. Je kunt onbeperkt verzadigde vetten eten (zolang je niet misselijk wordt is het goed), medium eiwitten aanhouden en een kleinere hoeveelheid koolhydraten. Je moet zelf bepalen op basis van je spijsvertering welke hoeveelheden wel of niet goed bij je vallen.
Kijk uit met koolhydraten en eiwitten! Als je teveel koolhydraten eet word je suf en slaperig, als je te weinig koolhydraten eet is het niet goed voor je bijnieren en wordt je gestresst. Eiwitten kun je waarschijnlijk niet goed genoeg verteren, vooral de zwaardere dierlijke. Een goed idee is dan om juist met die zwaardere eiwitten ook extra maagzuur te slikken voor de vertering. Nuttig liever kleinere hoeveelheden verspreid over de dag dan ineens heel veel.
Het is raadzaam om zo weinig mogelijk zware vezels en zemelen te eten in verband met de belasting voor de spijsvertering. Laat salades en andere rauwkost achterwege en kook je maaltijden (roerbakken is prima). Bouw rustmomenten in (middagdutjes, kattenslaapjes, een boek lezen, wandelen).
Beweeg met mate. Ga niet aan de cardiofitness of krachttraining, want dit onttrekt zuurstof, suikers en mineralen aan je spieren. Rustig wandelen of fietsen is prima. Houd het ontspannend, maak er geen prestatieslag van. Geen hartmeters, bloeddrukmeters, walkmans, etcetera. Concentreer je liever op een diepe buikademhaling en alleen zijn met je gedachten.
Tot slot: breng niet te veel tijd voor een TV- of computerscherm door en ga op tijd naar bed.

Voorgeboortelijke energie
Nog even iets over de Chinese kijk op de bijnieren. Daar wordt je voorgeboortelijke energie opgeslagen. Dat is de energie die je meekrijgt van ouders en voorouders. Ook je karma wordt hier opgeslagen. Je wordt geboren met een bepaalde hoeveelheid voorgeboortelijke energie. Je nageboortelijke energie kun je steeds aanvullen, via voeding en ademhaling. Je voorgeboortelijke energie in principe niet. Als die op is ben je dood.
Het tempo waarin je je voorgeboortelijke energie kwijt raakt kan worden versneld door bepaalde patronen in levensstijl, zoals stress en emotionele excessen, seksuele uitspattingen, langdurige ziekte, drugsgebruik, slechte voeding en slaapgewoonten en overmatig veel werk. Deze achteruitgang heeft niet alleen effect op een lang leven. Je voorgeboortelijke energie is de basis van je leven, en heeft een diepgaand effect op de kwaliteit van je leven.