|
|
De ontspanningsweek eind juli was weer een enorm succes. Heerlijk genieten van de natuur, de stilte, van de oefeningen en van elkaar. Een harmonieus en leergierig gezelschap maakte ook voor mij deze week tot een inspirerend en zeer memorabel moment.
|
|
|
|
|
|
|
De herfst komt er aan...
|
|
Nieuwsbrief augustus 2022
|
|
Het zal je wellicht niet eens zijn opgevallen, maar deze nieuwsbrief verschijnt wat minder frequent. De oorzaak: ik zit veel te schrijven aan mijn boek. De voorlopige werktitel luidt: Witte aap, lange armen. Het centrale thema is Qi. Het boek schildert mijn decennialange zoektocht naar diepere kennis over levensenergie. Minder nieuwsbrieven voorlopig dus, en korter.
|
In deze nieuwsbrief aandacht voor het element Metaal, want we zitten nog wel midden in de tropische dagen, maar de herfst komt er aan. Metaal is verbonden met je longen, dus in deze nieuwbrief breng ik ook nog een ouder artikel over ademhaling opnieuw onder de aandacht, mede omdat ik er de laatste tijd regelmatig in de lessen vragen over kreeg.
|
|
|
|
|
"Weet je," zei Kleine Draak, "dit zou weleens die goeie
|
|
ouwe tijd kunnen zijn waar we op een dag met
|
|
"Laten we er in dat geval elke dag iets moois
|
|
van maken," zei Grote Panda.
|
|
|
|
|
Klankmeditatie 30 september
Klankmeditatie is misschien wel de meest ultieme vorm van ontspanning; lichamelijk, geestelijk, emotioneel. Ik geef deze meditaties al jaren met grote regelmaat. Kom heerlijk genieten van het diepe effect van de klanken van allerlei spirituele instrumenten. De trillingen brengen je in een soort slaaptoestand, terwijl je toch wakker bent. Spanning lost zich op en je energie wordt weer opgeladen. Bij alle vormen van meditatie spelen langzame hersengolven een belangrijke rol. Als je gaat liggen gebeurt er iets in je oor. Dan kun je nog beter waarnemen met je gehoor. Dat is sowieso leuk voor alle muziek, maar zeker voor de instrumenten die tijdens de sound healing worden bespeeld. Dat varieert van gong en klankschalen tot fluiten, van didgeridoo tot kalimba. Je wordt meegevoerd op die gevarieerde klanken en je hersenactiviteit komt tot rust. Alle systemen in je lichaam worden als het ware gereset, zodat je energie weer optimaal kan stromen. In korte tijd kom je tot een volledige ontspanning. De trillingen hebben een helend effect op lichaam en geest.
Sinds ik met mijn lessen naar buiten ben gegaan, geef ik de klankmeditaties ook buiten. Een geweldige toevoeging op het ontspannende effect! Het vergt wel enig nadenken over bijvoorbeeld je kleding. Uiteraard kun je bij regen onder dak zitten of liggen, maar denk wel aan de juiste kleding voor het actuele weertype.
|
Er zijn matjes, kussens en dekens, maar je mag natuurlijk ook eigen spullen meenemen om comfortabel te liggen. Mocht je over een stretcher beschikken, dat is echt een aanrader.
|
|
Tijdens de klankmeditatie op 30 september maak je kennis met mijn nieuwste aanwinst. In mijn ogen de beste trommelmaker van Nederland heeft dit jaar voor mij een trommel gemaakt. Na vele jaren met paard (het vel) te zijn opgetrokken heeft zich nu ook buffel in het gezelschap gevoegd (zie foto).
|
|
|
|
De poort gaat open om 19.15 uur, we beginnen om 19.30 uur. Je kunt je aanmelden via mail of Whatsapp. Kosten: € 20,-. Het maximum aantal deelnemers is tien.
|
|
|
|
|
Waarom zou je Tai Chi doen?
Bewegen is gezond. Er zijn vele manieren om te bewegen. Hardlopen, wandelen, fietsen, zwemmen... Nou ja, zwemmen verschilt van die andere activiteiten. Zwemmen is niet alleen bewegen, maar het is ook uitermate nuttige vaardigheid, mocht je ooit uit de boot vallen. Het is levensreddend. Zo'n vergelijking zou je ook kunnen maken met Tai Chi. Het is niet alleen bewegen. Ja, onder begeleiding van een goede leraar zul je zeker de natuurlijke manier van bewegen terug kunnen vinden. Maar er is meer. Tai Chi bestaat uit gezondheidsoefeningen en een vechtkunst. Die vechtkunst is bijzonder, omdat je leert met een minimum aan inspanning een zo groot mogelijk effect te bereiken. Dat is op veel fronten in je leven van nut. Centrale thema's zijn ontspanning, correcte lichaamsstructuur en ademhaling, balans, energie. Bovendien maak ik je bewust van de enorme kracht van je denken, je intentie. Je zou kunnen zeggen dat Tai Chi je een grote stap voorwaarts brengt in je ontwikkeling, op alle denkbare terreinen. Je bouwt Gongfu op, zoals de Chinezen dat noemen. Je zou kunnen zeggen: de potentie - de vaardigheid - in je lichaam. Je zelfhelend vermogen krijgt een explosieve oppepper.
|
|
Weet je wat? Kom gewoon eens een gratis proefles doen. Ik ben er van overtuigd dat ik je ook al in zo'n eerste kennismaking verbaasd kan doen staan over de effecten van de zachte oefeningen.
|
|
|
|
|
Autumn is coming...
De herfst staat voor de deur. Vroeger was ik een groot liefhebber van de lente, maar sinds ik midden in de natuur woon ben ik alle seizoenen zeer gaan waarderen, en zeker ook de herfst. Het zijn de zachtste momenten in het jaar: de toenemende verstilling na de zomer en de frisse warmte voor de winter. Bladeren vallen en herinneren ons eraan hetzelfde te doen met de dingen die ons niet langer dienen, maar waar we ons nog steeds aan vastklampen. De bodem neemt voedzaam gevallen organisch materiaal op en herinnert ons eraan om wortel te schieten in de dingen die ons van brandstof voorzien. Het is een mooie tijd.
|
|
Kijk naar buiten, ga naar binnen
|
In de Traditionele Chinese Geneeskunde (TCM) draait alles om het weerspiegelen van de macrokosmos van de natuur in de microkosmos van ons lichaam. Seizoensveranderingen zijn van het grootste belang als het er om gaat jezelf af te stemmen op de wereld waarin je leeft. Er zijn organen, kleuren, emoties, richtingen, smaken en ontwikkelingsstadia die overeenkomen met elk seizoen binnen wat bekend staat als het model van de vijf elementen. Aarde, Metaal, Water, Hout en Vuur komen overeen met nazomer, herfst, winter, lente en zomer.
De Chinezen zitten al duizenden jaren de natuur en de mens te bestuderen en hebben een aantal modellen ontwikkeld om de wereld om je heen te kunnen verklaren. Het model van Yin Yang bijvoorbeeld, en het model van de vijf elementen. Een van de fascinerende dingen in de TCM is dat een goed begrip van het menselijk lichaam wordt verkregen op basis van de natuurlijke wereld om ons heen. Feitelijk is dat in de afgelopen dertig jaar het centrale thema in mijn leven geworden: terug naar een natuurlijke manier van leven, naar natuurlijke voeding (voor zover mogelijk in de complexe maatschappij die we hebben gecreëerd), naar een natuurlijke manier van bewegen... Zoveel mogelijk proberen om in-sync te zijn met de wereld om je heen, of er op zijn minst naar te streven.
|
De organen die verband houden met het herfstseizoen - het element Metaal - zijn de Longen en de Dikke Darm. Max, waarom schrijf je die organen met hoofdletters? Dat komt omdat ik de Chinese organen bedoel. Verschillen die dan van de westerse organen? Ja. De Chinezen bedoelen als ze het over de organen hebben niet die weefsels in je lijf, zoals wij westerlingen dat zien. Zij doelen bij het noemen van de organen bepaalde functies in he lichaam.
Bij elk element horen een Yin- en een Yang-orgaan. In de TCM worden de Yin-organen als het meest belangrijk gezien. Bij Metaal Longen. In de herfst ligt de focus op gezondheid van de luchtwegen. Pas op met het inademen van frisse lucht. Drink aromatische theesoorten zoals eucalyptus, tijm en salie-infusies. Eet en/of neem probiotica - kefir, zuurkool, ingemaakte bieten en/of supplementen om een boost te geven.
|
Begin met het consumeren van meer verwarmende, hartige voedingsmiddelen. Meer stoofschotels, minder salades. Stoom je groenten. Warm ze op. Mix ze tot een soep. Voeg wortels toe. En pompoen. Wat is herfst zonder pompoen? Zoete aardappelen, bieten, wortelen.
|
Volgens de vijf-elementen-theorie is wit de kleur voor de herfst. De kleur wit geeft de lucht een fris, helder, schoon en fris gevoel. Dit gaat goed samen met het metalen element zoals hieronder beschreven.
Zorg voor witruimte in je leven terwijl je hoeken opruimt, het overtollige verwijdert en daardoor meer ruimte vindt om te ademen.
|
Actiepunten:
Organiseren.
Grenzen stellen.
Bescherm je grenzen.
Sta open voor nieuwe ideeën.
Omarm een positief zelfbeeld.
Laat negativiteit in je leven los. Daar heeft niemand tijd voor.
Zuiveren. Afspoelen en herhalen.
Loop meer.
|
Dit seizoen benadrukt het metalen element. Geef je huis een paar belangrijke metalen stukken die decoratief zijn en toch een doel dienen. Voorbeelden zijn een stalen kom om rommel in op te bergen of een metalen vaas met witte bloemen. Volgens de Feng Shui-theorie brengt het metalen element zuiverheid, efficiëntie, productiviteit, nauwkeurigheid, frisheid en discipline. Het voegt scherpte en helderheid toe aan de omgeving. Bij overmatig gebruik kan het echter de levendigheid verminderen met te veel steriliteit in de kamer. Balans is natuurlijk altijd de sleutel.
|
|
De wind begint dit seizoen en in het volgende seizoen sneller op gang te komen. Volgens TCM is Wind "een extern kwaad dat verantwoordelijk is voor 100 ziekten". De longen zijn delicate organen die buiten met binnen verbinden. Kleed je in de herfst voldoende warm, en hou de nek met name bedekt als je eropuit gaat, om de afweer van je lichaam te beschermen (Wei Qi).
|
Dit is het seizoen van droogte. Hydrateer opnieuw - voordat je dorst krijgt, omdat je natuurlijke behoefte aan vocht zal afnemen als de hitte wordt vervangen door koelte. Houd die zomergewoonte vast. Drink meer water. Drink geen vloeibaar snoep! Gewoon water. Het is genoeg. Het is waar we van gemaakt zijn. Oh, en geen ijs.
|
Wees je bewust van je ademhaling. Eerder schreef ik al een artikel over ademhaling. Ik zal het hieronder nogmaals plaatsen.
|
|
Herfst. De blaadjes vallen van de bomen. Loslaten. Afscheid nemen. De overheersende emoties van deze tijd zijn verdriet en melancholie. Sta jezelf toe deze emoties zorgvuldig te verwerken.
|
|
|
|
|
Adem stil, fijn, diep, lang
Adem is een lastig thema. Zelfs het woord ‘ademhalen’ is al enigzins belast, want halen klinkt zo… gecontroleerd… doordacht. Tegelijkertijd is ademen iets moois en simpels. Het feit dat je dit artikel leest bewijst in ieder geval dat je nu ademt.
|
Prachtig instrument
De meest mooie adem is de onbewuste adem. Weet je, ons lichaam is een prachtig instrument. Wanneer je fout ademt, bijvoorbeeld hyperventileert, en dan zo erg dat je bewusteloos op de grond valt… dan is dat prima. Want op het moment dat je bewusteloos op de grond ligt gaat je lichaam weer goed ademen. Niet bedacht, niet geforceerd.
Ruim vijfentwintig jaar ervaring met lesgeven heeft me geleerd dat enorm veel mensen problemen hebben met natuurlijk ademen. Ze ademen hoog, ze ademen te geforceerd, de inademing krijgt teveel aandacht, en ga zo maar door. Mijn eerste leraren kwamen uit wat ik maar noem de westerse doctrine. Adem moest gekoppeld worden aan beweging. De adem stuurt de beweging, en niet andersom. Zo leerde ik het in beginsel. Ik heb ook aardig wat oefeningen geleerd die op de ademhaling moesten gebeuren. In de loop der jaren ging ik twijfelen. Gewoon door wat ik ervoer in mijn lichaam. Je lichaam kan een uitstekende leraar zijn, wanneer je leert luisteren naar de subtiele lessen. En toen ontmoette ik dr. Xie Peiqi. Een bijzondere man, met enorme kennis, twee keiharde handen, een harde mentaliteit, recht voor zijn raap. Hij was niet de eerste de beste. Grootmeester van Yin Style Baguazhang, en traditioneel Chinees arts. Tot vlak voor zijn overlijden op 84-jarige leeftijd behandelde hij nog mensen in ziekenhuizen.
|
In de jaren ’80 van de vorige eeuw werd Qigong opeens weer razend populair in China. Mat als gevolg dat er vele charlatans opstonden die wel wat wilden verdienen aan die rage. Meneer Pang bijvoorbeeld, bedenker van Zhineng Qigong. Sinds die jaren staat komt in de Chinese tegenhanger van onze westerse DSM-5 – een lijst met psychische aandoeningen – de term Qigong-ziekte voor. Uit heel China kwamen patiënten die hier aan leden naar Beijing, naar dr. Xie. Hij had de naam mensen met deze aandoening te kunnen genezen.
|
Adem en beweging
Een vakkundig man dus, met grote kennis van de TCM (traditionele Chinese geneeskunde). Dr. Xie’s les over adem was kort. Ophouden met sturen, met controleren. Natuurlijk ademen, en lekker bewegen. Adem en beweging zullen zich voegen. Precies de les die ik nodig had, die bevestigde wat ik in mijn lijf had ervaren.
|
Dit alles neemt niet weg dat je over ademhaling boeken vol kunt schrijven. Hele boekenkasten, naar het schijnt. En ga er maar van uit dat de helft ervan onzin is. Ik hoorde ooit een verhaal over een leraar die bij een bepaalde oefening zijn leerlingen zei niet te ademen. Kul. Het bleek om een foute vertaling van het inderdaad nogal ingewikkelde Chinees te gaan. Er stond niet ‘niet ademen’, maar ‘langzaam ademen’.
Blijf altijd vooral ademen. Vooral als je uit je stoel omhoog komt (test dit maar eens).
|
Basale ademoefening
De meest basale vorm van ademoefening noemen de Chinezen 自然吸 – Zi Ran Xi – hetgeen vertaald kan worden als natuurlijke ademhaling. Natuurlijke ademhaling is hoe een persoon normaal ademt, met de eigen gewoontes en reflexen, zonder pogingen om de adem te controleren of te veranderen. Het lijkt wat tegenstrijdig, maar soms moet je je bewust worden van bepaalde zaken om je adem weer natuurlijk te krijgen. De Chinezen hanteren de volgende methodologie. Onderstaande acht Chinese karakters geven aan hoe je natuurlijke adem kunt bereiken, of zoals het ook wel wordt omschreven: respiratoire efficiëntie. Je ademt in door de neus, en uit door mond of neus. Alhoewel er ook een theorie is die stelt dat de mond helemaal niet bij de adem betrokken dient te zijn. Ik zal verderop in dit artikel dieper ingaan op mondademhaling.
|
Bij de hieronder beschreven oefeningen is het zaak om – net als bij andere oefeningen die bedoeld zijn om gezondheid op te bouwen – fysieke en psychische spanning zoveel mogelijk te vermijden, afgestemd op de behoefte en de doelen van de beoefenaar.
|
靜 Jing (stil) – Vermijd koste wat het kost een luidruchtige ademhaling. Tenzij je last hebt van een verstopte neus of verstopte holtes, zou het mogelijk moeten zijn om onhoorbaar te ademen.
|
細 Xi (fijn) – Xi is lastig te vertalen. Wat bedoeld wordt is dit. Blijf lichamelijk ontspannen. Maak de borst, keel en gezicht los. Geen beweging van de neusvleugels of het tuiten van de lippen.
|
深 Shen (diep) – Vul de longen zo veel mogelijk zonder onnodige inspanning. Geen assistentie, hulp of spelen met de ademhaling. Het beoefenen van toegewijde ademhaling zal na verloop van tijd op natuurlijke wijze verbeteren.
|
長 Chang (lang) – De ademhaling moet aanvoelen alsof hij de longen van onder naar boven vult.
|
悠 You (doorlopend) – Vermijd elke pauze of stop in het ritme van inademing en uitademing.
|
勻 Yun (gelijkmatig) – Inademing en uitademing maken samen ademen. Idealiter zijn beide even diep en lang. In ieder geval is de uitademing minimaal zo lang als de inademing.
|
緩 Huan (langzaam) – Laat de adem in een natuurlijk tempo de longen binnenkomen en verlaten. Geef de inademing ruim de tijd om de longen te vullen, laat geduldig de uitademing de lucht uit de longen afvoeren.
|
綿 Mian (zacht) – Fysieke ontspanning is de sleutel tot elke oefening waarbij het interne lichaam wordt getraind.
|
Verbeteringen
Wanneer je deze acht elementen oefent zul je verbeteringen ervaren op het gebied van energie, alertheid, ontspanning en humeur. Fysieke ontspanning is waarschijnlijk het eerste dat je zult opmerken bij deze toegewijde vorm van ademen. En het is fijn dat je dit zittend, staand, lopend en liggen kunt oefenen.
|
Er valt nog enorm veel meer te vertellen over ademhaling, en dat zal zeker ook in komende nieuwsbrieven nog wel eens gebeuren. Dit waren nog maar wat basisoefeningen. Maar ze kunnen je uitstekend op weg helpen.
|
Mondademhaling
In ieder geval had ik beloofd nog iets te zeggen over mondademhaling. Adem door je neus! Mondademhaling is destructief voor je gezondheid. Als je een mondademer bent dan bevind je je in goed gezelschap. Het komt heel veel voor. Toch is het van enorm belang om terug te keren naar neusademhaling. Wetenschappelijk onderzoek in de afgelopen decennia heeft dat bij herhaling aangetoond. Mondademhaling is funest voor je bloeddruk, om maar iets te noemen. Ook voor je hartslag. Je lichaamstemperatuur gaat naar beneden. Je mentale helderheid verdwijnt. Het is slecht voor je hersenen en kan leiden tot psychische aandoeningen. Door via de mond te ademen bevind je lichaam zich eigenlijk in een permanente staat van stress. Het is erg slecht voor je gebit. Je voelt je futloos.
|
|
Onderzoek laat zien dat er iets geks gebeurt door mondademhaling. Je verandert fysiek. In slechts enkele maanden wordt je gezicht langer, de kaken worden slapper. Het vervormd je ademwegen. En niet ten goede. De zachte weefsels achter in je mond worden losser en buigen naar binnen. Daardoor is er minder ruimte en dat maakt het ademen moeilijker. Mondademhaling leidt tot meer mondademhaling.
|
Het ademen wordt vooral een probleem wanneer we slapen. Als je gaat liggen trekt de zwaartekracht aan de zachte weefsels achter in de mond. De luchtwegen worden dichtgeknepen. Na een tijdje wordt dat het nieuwe normaal. En dan ontstaan snurken en slaapapneu. Ernstige gezondheidsschade ligt op de loer. Door mondademhaling droog je fors uit en tóch moet je vaker ’s nachts plassen, omdat er een hormoon vrijkomt.
|
|
De oplossing is simpel. Dit proces is gelukkig omkeerbaar. En vrij simpel. Neusademhaling leidt tot meer neusademhaling. De slappe weefsels achter in je keel krijgen meer lucht te verwerken. Daardoor worden de ademwegen ruimer. Het ademen wordt makkelijker. De weefsels en spieren in de keel komen weer meer op kracht.
|
De Nederlandse geneeskundige en schrijver Levinus Lemnius (1505-1568) deed als een van de eersten onderzoek naar snurken, en kwam al tot de conclusie dat mondademhaling funest was.
De Chinezen wisten dit alles ook al. Mondademhaling werd door hen Ni Qi genoemd, ongunstige adem. Extreem schadelijk, zo staat beschreven.
|
Pulserende neusvleugels
Nog iets over ademhalen, en dat laat ook weer de breedte van dit onderwerp zien. Je wist het nog niet, maar je neusvleugels pulseren, ze bewegen mee op het ritme van dag en nacht. Dat kunnen we al lezen in 6000 jaar oude geschriften uit India, en wordt ook gesteund door modern wetenschappelijk onderzoek. Het wordt neuscycli genoemd.
|
Je rechter neusgat is je gaspedaal. Wanneer je vooral door dit neusgat ademt wordt de circulatie in je lichaam opgeschroefd en je wordt warmer. Bloeddruk en hartslag nemen toe. Dat komt omdat het ademen door je rechter neusgat je sympathische zenuwstelsel stimuleert, het vecht- of vluchtmechanisme dat je lichaam in een staat van alertheid brengt. Het ademen door je rechter neusgat zorgt ook voor een toenemende stroom bloed naar je linker hersenhelft, de plek voor logische besluiten, rekenen en taal.
Inademen door je linker neusgat heeft het tegenovergestelde effect. Het werkt als een rem. Dit neusgat is verbonden met je parasympatische zenuwstelsel. De rust- en ontspanningskant. Bloeddruk en hartslag worden verlaagd, je lichaam koelt af. Angst en opwinding worden minder. Ademen door je linkerneusgat brengt je bloed juist meer naar de rechter hersenhelft. De plek voor creativiteit, mentale blokkades en negatieve emoties.
|
|
Zo, nu weet je wat je moet doen wanneer je 's avonds in bed ligt en niet kunt slapen.
|
|
|
|
|
|
|
   
|
|
|
|
|
|
Oranjeweg 123, 8166 JB Emst
|
|
|
|
|
|
|
|
|
