Een paar dagen geleden is de winter begonnen. Dat klinkt wat raar, meestal zeggen we dat de winter op 21 december begint. Dat is de meteorologische benadering. Of je kunt 1 december als startdatum nemen, dat is dan de astronomische winter. Maar daar hebben wij het niet over in de dingen die we doen. Qigong is direct gerelateerd aan de natuur. We gaan dus uit van de natuurlijke winter. Dat moment dat wij westerlingen het begin van de winter noemen is eigenlijk het hoogtepunt van de winter. Voor de Chinezen, die al duizenden jaren de natuur bestuderen, ligt het echte begin zes weken eerder. En het einde is natuurlijk het Chinese nieuwjaar, op 27 en 28 januari, het Lentefeest!
In de diepe stilte van de natuur, roept de winter ons op om naar binnen te kijken, om ons opnieuw te verbinden met onze diepste zelf. Het is het seizoen van het element Water. Het is de tijd van diepgang, van bespiegeling, van zelfreflectie. De tijd om zeker niet teveel energie te verspillen. Verstandig om kleinere, nóg rustigere oefeningen te doen.

Water vloeit. Het beweegt naar beneden. Het heeft de neiging kalm en langzaam te bewegen, maar kan ook snel zijn. Het zal altijd meegeven, zal altijd de weg van de minste weerstand vinden. En kan uiteindelijk alles overwinnen.

Water controleert Vuur. Water is koel, en in staat om heel veel hitte te absorberen. Water voedt Hout. Vanuit de meditatieve stilte van Water komt de creativiteit, het idee, de geboorte en groei van de Hout-fase.

Water staat voor spiritualiteit, winter.
 Ook voor ongrijpbaar, angst, opslag, einde. Het leven heeft zich teruggetrokken. Onder een dikke laag sneeuw rust alles en sluimeren al onze levenskrachten. Water leidt ons terug naar de oorsprong van ons leven, naar de essentie. Bij Water horen nieren, blaas en seksuele organen. Het element manifesteert zich op fysiek gebied in het weefsel, de botten en het merg. De nieren zijn opslagplaats van de aangeboren Qi, de energie die we van onze ouders en voorouders hebben gekregen, ze zijn verder ook opslagplaats van verschillende andere energieën, die we door de voeding binnen krijgen maar misschien niet direct verwerken.

Je zou het ook nog anders kunnen formuleren: water is het afscheid en het afsterven van het oorspronkelijke idee. Het is het voorbereiden op een nieuwe stap. Berusting en het besef van een nieuwe kans vloeien voort uit aanvaarding, door de angst om te buigen in nieuwe kansen, ofwel de Hout-fase.

Water is in een constant proces bezig om ons lichaam schoon te houden – dit gebeurt via de nieren. Water stroomt door ons lichaam en neemt overal afvalstoffen mee, helpt bij het verteringsproces en zorgt ook voor een goede controle van de temperatuur (zweet). Ook onze gewrichten lopen alleen soepel door de aanmaak van gewrichtsvloeistof en zelfs in ons weefsel is vloeistof te vinden. Kortom – er is geen enkele lichaamsfunctie, geen enkel proces – dat zonder water kan functioneren. Op fysiek gebied leidt een gebrek aan evenwicht in dit element onder andere tot nierstenen, nierontstekingen, aandoeningen aan de botten, constant koude voeten en benen. Ook ooraandoeningen, zoals middenoorontsteking, Tinnitus, doofheid, duizeligheid hebben hun oorsprong bij een onevenwichtig Water-element. Een verstoring van het evenwicht van het Water-element kan angst veroorzaken, ook paniekaanvallen of angst in het donker – het gaat hierbij om verlammende angsten die ons laten verstarren. Als je durft los te laten, als je de kracht van het water volgt, zul je stil worden. Water is dan ook het element van de stilte en meditatie. Als je je daarin thuis voelt, zul je alles wat je in de loop van het leven overkomt, rustig aan kunnen, zonder verstarrende paniek en diepe angsten.

De nieren zorgen zoals gezegd voor botten en het gebit. Botten en tanden zijn de meest compacte vorm van Jing. De nieren uiten zich in het hoofdhaar en de oren. Ze ontvangen de Qi van de longen en regelen het water. De blaas (Yang) slaat afvalvloeistof op en scheidt het uit.

Ik zou adviseren om in de winter extra aandacht te besteden aan de energie van nieren, blaas en seksuele organen. Wat extra aandacht. Niet alle aandacht. Ik zou gewoon series blijven doen en alle elementen aandacht geven. Want ook een seizoen is op zich weer een cirkel, waar alle vijf de elementen elkaar opvolgen.
Er zijn bepaalde series die voor mij perfect zijn om in de winter te doen. Zoals De Acht Oefeningen om Qi op te wekken en Sensitiviteit te ontwikkelen. Een fantastische serie, rustig, intens, waarbij je volledig met je aandacht bij jezelf bent. Een serie met enorme diepgang. In feite is het in al zijn kleinheid de meest heftige Qigong-serie die ik ken. Met die serie kom je gezond door de winter én ben je straks helemaal voorbereid voor de nieuwe lente. Zoals gezegd begint die op 28 januari. Dan begint het Jaar van de Haan.
Chinezen zien de Haan als diepe denkers. Ze zijn direct, begaafd en bekwaam. Zij worden het best beschreven als zonderling met vreemde ideeën. Soms uitmuntende ideeën. Uiterlijk zijn het schitterende figuren die graag in de schijnwerpers willen staan. Zij zijn scherpzinnig, georganiseerd, gedetailleerd en uiterst nauwgezet en kunnen problemen op geheel eigenzinnige wijze beschrijven. Ze stellen hun ambities hoog en die zullen zij dan ook waar maken.

Ze hebben veel doorzettingsvermogen en zullen actie ondernemen indien nodig. Commentaar zonder zelf iets te doen, ‘zoals de beste stuurlui aan de wal’ hebben ze niets mee. Maar zij kunnen ook verwaand, bazig en bot zijn. Zij geven niet veel om subtiliteit en als zij gezag hebben in hun omgeving, zullen zij tirannieke kwaliteiten tentoonstellen. Hanen kunnen zich moeilijk ontspannen en zijn altijd bezig met lastige kwesties. Of het oplossen daarvan. Ze zijn goed in leiderschap en schuwen publiciteit zeker niet.

Belangstelling? Een gratis proefles is op elk moment mogelijk. Neem rustig eens vrijblijvend contact op